Υφαντό τοίχου.Φωτο: Ε.Η.Κοντοπούλου
Τόσο οι αείμνηστες γιαγιάδες, όσο και οι ανεπανάληπτες μητέρες μας στη Βαλύρα, ετοίμαζαν την προίκα τους από τις αρχές του Δημοτικού Σχολείου, κατά τις δεκαετίες 1950-1970. Ανάμεσα σε όλα τα όμορφα και δυσκολοδούλευτα προικιά τους, υπήρχαν απαραίτητα, άνευ εξαίρεσης ή δικαιολογίας, δύο κάδρα, πίνακες ή υφαντά τοίχου, που στο ένα ήταν υφασμένη, κεντημένη ή ζωγραφισμένη η λέξη “Καλημέρα” , και στο άλλο το ρητό “Κι αυτό θα Περάσει”. Την “Καλημέρα” την κρεμούσαν στον διάδρομο του σπιτιού, για να την βλέπει ο ο πατέρας, όταν έφευγε το πρωί για τη δουλειά και τα παιδιά όταν πήγαιναν στο σχολείο. Το δε ρητό ,“Κι αυτό θα Περάσει” το αναρτούσε η μητέρα σε περίοπτη θέση, ώστε να πέφτει κατευθείαν το βλέμμα του πατέρα ή των παιδιών, όταν επέστρεφαν στο σπίτι, αλλά να το κοιτάζει και η ίδια, όταν βρισκόταν σε αδιέξοδο ή σε τόσο επείγουσα κατάσταση , που χρειαζόταν άμεσα συναισθηματική υποστήριξη και ενδυνάμωση.
Έλεγε η συγχωρεμένη γιαγιά μου Κωνσταντίνα, ότι παλιά μία νιόπαντρη κόρη στο χωριό , δεν πρόλαβε να ετοιμάσει την “Καλημέρα” μαζί με τα προικιά της, και για να μη θυμώσει ο γαμπρός, δανείστηκε το εργόχειρο της πρώτης εξαδέλφης της, που ήταν ανύπαντρη, μέχρι να υφάνει κρυφά το δικό της.
Το ρητό, “Κι αυτό θα Περάσει”, το κεντούσαν πάνω σε λευκό ή εκρού τελαρωμένο λινό, με ελεύθερες βελονιές πλακέ ή σατέν, βελονιά φτέρης, αλυσιδοβελονιά και πισωβελονιά , στολισμένο με όμορφα κλαδιά ,άνθη και αποχρώσεις, που προτιμούσε ιδιαίτερα η νύφη και αναδείκνυαν το προσωπικό της γούστο. Εκείνη την εποχή, τα γράμματα του Ελληνικού αλφάβητου τα κεντούσαν οι ανύπαντρες κοπέλες σαν αγκαθωτούς κλώνους τριανταφυλλιάς. Αυτό ίσχυε πανελλαδικά και ιδίως στα νησιά, όπως στην Κάρπαθο, που κεντούσαν και πολλά άλλα ρητά, τα οποία σώζονται μέχρι σήμερα, στο Λύκειο Ελληνίδων στο νησί.
Στη Βαλύρα, η ¨”Καλημέρα” ήταν συνήθως κεντημένη με ευδιάκριτο υφάδι, πάνω στο υφαντό σχέδιο της νύφης, που είχε ως κάμπο τη γαλανή θάλασσα και τον ηλιόλουστο ουρανό. Το ρητό “Κι Αυτό θα Περάσει” ήταν σταθερά κεντημένο στο χέρι, πάνω σε λευκό λινό, και καδρωμένο με λεπτή ξύλινη κορνίζα εκείνης της εποχής, που αναδείκνυε το κέντημα περισσότερο, παρά το ακριβό ξύλο του πλαισίου.
Οι γιαγιάδες ή οι μητέρες μας, όταν ο πατέρας είχε κάποιο σοβαρό πρόβλημα, τον άκουγαν προσεκτικά σιωπηλές, μεταδίδοντάς του το μήνυμα ότι “είμαστε δίπλα σου να σε στηρίξουμε, ταυτόχρονα εσύ είσαι ο άνδρας ο δυνατός, και η κεφαλή της οικογένειας , και σίγουρα θα καταφέρεις να ξεπεράσεις κι αυτή τη δυσκολία”! Προς Θεού, δεν του έλεγαν τι να κάνει, έστω κι αν είχαν υπόψη τους τη σωστή λύση, για να μην υποτιμήσουν τις νοητικές ικανότητές του και ευνουχίσουν την ανδρική του ιδιότητα. Πάντα ήταν ο πατέρας η κεφαλή της οικογένειας ( ακόμη κι όταν δεν ήταν ουσιαστικά) και η μητέρα, σε πρώτη φάση, ήταν το σοφό ρητό στον τοίχο, που σιωπηλά τον παρηγορούσε λέγοντας,
“Κι αυτό θα Περάσει”.
Κάποτε ένα ζευγάρι στη Βαλύρα, κατά τη δεκαετία του 1960, μάλωσε και δεν μιλούσε ο ένας στον άλλο όλη τη νύχτα. Το πρωί ο άνδρας ,φεύγοντας για τη δουλειά, γύρισε την “Καλημέρα” ανάποδα.
Το μεσημέρι που επέστρεψε , η σύζυγος είχε κρεμάσει σε εκείνη τη θέση ένα δεύτερο εργόχειρο, πολύ καλύτερο, κεντημένο με τριαντάφυλλα, που έλεγε “Καλημέρα Αγάπη μου”. Ο Σύζυγος αναλύθηκε σε τρανταχτά γέλια και τη φίλησε, σπάζοντας το τείχος της ψυχρότητας, που είχε δημιουργηθεί μεταξύ τους.
Μια καλημέρα είναι αυτή
πες την κι ας πέσει χάμω....
όπως λέγει και το παλιό λαϊκό άσμα.
Η θετική στάση απέναντι στα πράγματα βοηθά τόσο εμάς τους ίδιους, όσο και όλους που επηρεάζονται από την παρουσία μας. "Με τη βοήθεια και το έλεος του Παντοδύναμου Θεού ,το ποτήρι δεν είναι ποτέ μισοάδειο και η πίστη σώζει", έλεγαν οι σοφές μητέρες μας, και κρατούσαν τους εαυτούς τους και την οικογένεια συγκροτημένη σε καιρούς πολύ δύσκολους.
Καλημέρα...κι Αυτό θα Περάσει!
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
4/7/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου