Στις 4 Δεκεμβρίου η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη της Μεγαλομάρτυρος Αγίας Βαρβάρας και του Οσίου πατρός ημών Ιωάννου Πρεσβυτέρου του Δαμασκηνού.
Η Αγία Βαρβάρα μαρτύρησε τον 3ο αιώνα, (284-305μ.Χ.) όταν αυτοκράτορας ήταν ο Μαξιμιανός. Γεννήθηκε σε ένα χωριό ονομαζόμενο Γελασσόν κοντά στην Ηλιούπολη της Συρίας και ήταν μοναχοκόρη. Διακρίθηκε για την ομορφιά του σώματός της, την ευφυία, και το ψυχικό της μεγαλείο. Όταν ο πατέρας της έμαθε ότι ήταν χριστιανή, διέταξε τον περιορισμό της. Η αγία δραπέτευσε σε κοντινό όρος, όμως ο ασεβής τη βρήκε, κι αφού τη παρέδωσε στον ηγεμόνα Μαρκιανό και τη βασάνισε ανελέητα, την τελείωσε με αποκεφαλισμό ο ίδιος ο πατέρας της.
Κατά τους χρόνους του ασεβεστάτου τυράννου Μαξιμιανού, το έτος 290, υπήρχε ένας τοπάρχης σε μία πόλη της Ανατολής που ονομάζεται Ηλιούπολη. Ονομαζόταν Διόσκορος και ήταν άνθρωπος αρκετά πλούσιος. Κατοικούσε σε χωριό που λεγόταν Γελασσόν, το οποίο ήταν μακριά από την Ηλιούπολη, δώδεκα στάδια. Είχε μονογενή θυγατέρα, η οποία ήταν πολύ ωραία και ονομαζόταν Βαρβάρα. Η κόρη αυτή είχε καλή ανατροφή, ήταν δηλαδή εύτακτος και ευγενής κατά τα ήθη, ώστε οι γονείς αυτής αισθάνονταν στη καρδιά τους υπερβολική χαρά και ηθική. Επειδή ήταν μικρή ακόμη και ωραία, οι γονείς της νόμισαν συμφέρον να την προφυλάξουν όσο μπορούν περισσότερο. Έκτισαν επίτηδες πύργο ψηλό και την έκλεισαν σε αυτόν, δια να μην την βλέπουν οι άνθρωποι. Της έδωσαν δε με αφθονία από όλα τα πράγματα, όσα της χρειάζονταν, δηλαδή υπηρέτριες, τροφές, ενδύματα και άλλα διάφορα.
Όταν μετά από καιρό έφθασε η κόρη σε νόμιμο ηλικία, πολλοί από τους πρωτίστους των αρχόντων και των μεγιστάνων της πόλεως εκείνης ακούοντες την καλή φήμη και το περιβόητο όνομα, την ζήτησαν ως σύζυγο από τον πατέρα της. Αυτός όμως δεν θέλησε να δώσει τον λόγο του σε κανέναν, αν δεν αποφάσιζε πριν σε τούτο η κόρη του. Ανέβηκε λοιπόν στον Πύργο, ρώτησε αυτήν αν ήθελε να την παντρέψει, αλλά εκείνη πριν ακόμη περιμένει να τελειώσει τον λόγο του ο πατέρας της αποκρίθηκε με αγανάκτηση και οργή. Δεν θέλω να μου κάνεις τέτοιο λόγο, γιατί θα με αναγκάσεις να θανατωθώ μόνη μου, και θα χάσεις το τέκνο σου.
Ο πατέρας της άκουσε τους λόγους αυτούς, δεν την στενοχώρησε περισσότερο, διότι εννόησε ότι η κόρη του δεν εναντιώνεται σε αυτό από δυστροπία ή απείθεια, αλλά διότι ποθούσε να μείνει παρθένος. Κατέβηκε λοιπόν από τον πύργο χωρίς να της πει τότε λόγο σκληρό, ελπίζοντας ότι με τον καιρό θα την καταπείσει με κολακείες να δεχτεί τη παντρειά. Εκείνες τις ημέρες ο Διόσκορος αποφάσισε να οικοδομήσει έξω από τον πύργο χωρίς να της πει λόγο σκληρό, ελπίζοντας ότι με τον καιρό θα την καταπείσει με κολακείες να δεχτεί την παντρειά. Αφού έκανε το σχέδιο και έδωσε στους τεχνίτες τις αναγκαίες οδηγίες, και τους είπε συγχρόνως ότι θα τους ευχαριστήσει αν επιμεληθούν και προσέξουν να γίνει ωραίο το κτίριο, αναχώρησε προσωρινά από το χωρίον του και πήγε σε άλλη χώρα, όπου είχε να διεκπερεώσει μία αναγκαία υπόθεση. Η Βαρβάρα ωφελήθηκε από την απουσία αυτή του πατρός της, κατόρθωσε να κατεβεί από τον πύργο για να παρατηρήσει το κτιζόμενο λουτρό. Είδε λοιπόν ότι όλη η οικοδομή είχε μόνο δύο παράθυρα, ώστε ρώτησε τους κτίστες γιατί δεν έκαναν και άλλο ένα παράθυρο, προς το νότιο μέρος, ώστε να φωτίζεται το λουτρό περισσότερο. Οι κτίστες της αποκρίθηκαν ότι ούτως είχε προστάξει ο πατέρας σας. Τότε αυτή τους είπε πάλι κάμετε χωρίς άλλο και το τρίτο παράθυρο και εγώ αποκρίνομαι στον πατέρα μου, αν σας ρωτήσει για τούτο. Έκαναν οι κτίστες καθώς τους είπε.
Αυτή κατέβαινε συχνά και παρατηρούσε την οικοδομή, έβλεπε τρία παράθυρα και έχαιρε. Ο δε πανάγαθος και ελεήμων Θεός, ο οποίος γνωρίζει όλα τα πράγματα πριν ακόμη τελειώσουν, ευχαριστήθηκε από την αγαθή και φρόνιμο γνώμη αυτής, φώτισε τη ψυχή της θαυμάσια, και ενέπλησε τη καρδιά της από Πνεύμα Άγιο και παρρησία προς τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό. Στάθηκε λοιπόν στην κολυμβήθρα του λουτρού ,και αφού είδε προς ανατολάς, χάραξε με το δάκτυλό της τον τύπο του θείου Σταυρού επάνω στα μάρμαρα και με θαυμαστό τρόπο σαν να ήταν ο δάκτυλός της σμίλη από σίδηρο , άνοιξε τόσο βαθύ λάκκο στο μάρμαρο, ώστε το σημείο του Σταυρού εκείνου φαίνεται μέχρι σήμερα για να κηρύττεται η θαυματουργία και δύναμη του Κυρίου και Θεού ημών πάντοτε. Μία ημέρα η Αγία Βαρβάρα παρατήρησε τα είδωλα, τα οποία προσκυνούσε ο πατέρας της, αναστέναξε εκ βάθους ψυχής για την αναισθησία και τυφλότητα αυτού, τα έφτυσε και είπε:
-Όμοιοι με σας να γίνουν όσοι σας προσκυνούν και σας καλούν σε βοήθεια τους. Νήστευε προσευχόμενη και ζητούσε βοήθεια από τους Θεούς. Η Αγία νήστευε προσευχόμενη και περίμενε βοήθεια από τους ουρανούς. Μάλιστα ζήτησε στους τεχνίτες να φτιάξουν κι ένα τρίτο παράθυρο στο λουτρό υπό κατασκευή. Όταν επέστρεψε ο πατέρας της από το ταξίδι του, ρώτησε τη κόρη του
οργισμένος για ποιόν λόγο της φαινόταν ωραιότερο το λουτρό με τα τρία παράθυρα και η Αγία Βαρβάρα απάντησε:
Οι τρεις θυρίδες φωτίζουν πάντα άνθρωπον ερχόμενον στον κόσμο και εννοούσε την υπόσταση της Αγίας Τριάδος και τη μεγαλειότητα. Αυτός θύμωσε πολύ, άρπαξε αυτή, πήγαν στο λουτρό και τη ρώτησε πώς γίνεται το φως των τριών θυρίδων φωτιστικό σε κάθε άνθρωπο.
Η Αγία Βαρβάρα έκανε το σημείο του Σταυρού με τα τρία της δάκτυλα στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος και απάντησε:
-Με το φως αυτό όλη η κτίση νοερώς καταλάμπεται. Ο πατέρας της θύμωσε πολύ και έσυρε το ξίφος του να την θανατώσει. Εκείνη κατέφυγε προς το όρος ύψωσε τους οφθαλμούς της προς τον ουρανό και τη διάνοιά της και επικαλέστηκε τον Θεό σε βοήθεια, αλλά καθώς ο Θεός έσωσε την πρωτομάρτυρα Θέκλα, την οποία δέχτηκε μέσα μία πέτρα που σκίστηκε τα δύο έτσι και την αοίδιμο Αγία Βαρβάρα , με όμοιο θαυματούργημα έσωσε ο Κύριος, διότι ενώ έτρεχε κατεπάνω της ο δήμιος πατέρας της σκίστηκε μία πέτρα με θεία θέληση και προσταγή και τη δέχτηκε εντός αυτής στα ορεινά μέρη.
Κατόπιν προδοσίας από έναν ποιμένα που έβοσκε τα πρόβατά του εκεί γύρω, ο Διόσκορος βρήκε την κόρη του και την οδήγησε βίαια στο σπίτι του. Την έκλεισε σε μικρό οικίδιο, σφράγισε τη θύρα, και έβαλε φύλακες . Η Αγία είπε στον πατέρα της ότι καταφρονεί και αποστρέφεται τους θεούς των ειδώλων και μόνο τον εσταυρωμένο Ιησού Χριστό σέβεται και τιμά εξ όλης της ψυχής. Ο άσπλαχνος πατέρας την παρέδωσε στον Μαρκιανό και τον εξόρκισε να μην την λυπηθεί , και να την βασανίσει με βίαια και σκληρά κολαστήρια. Ο ασεβής ηγεμόνας στο δικαστήριο τυφλωμένος από την πλάνη του, πρόσταξε να φέρουν την Αγία ενώπιόν του η οποία του είπε το ακόλουθο:
-Εγώ προσφέρω θυσία δοξολογίας στον Θεό μου, ο οποίος έκανε τον Ουρανό και τη γη και όλα τα λοιπά κτίσματα. Οι Θεοί τους οποίους εσύ λατρεύεις είναι από άργυρο και χρυσό, δηλαδή έργα χειρών ανθρώπων. Αυτούς τους Θεούς τους ονομάζουν οι Εθνικοί δαιμόνια. Γύμνωσαν την αγία και την έδερναν ανηλεώς με σκληρά βούνευρα. Έτριβαν τις πληγές της με ράσα τρίχινα για να αισθάνεται δριμύτερους τους πόνους. Τόσο απάνθρωπα την μαστίγωναν, ώστε το σώμα της κατεπλήγωσαν και κατετρύπησαν, από δε το ρέον από τις πληγές της άσπιλο αίμα κατακοκκίνισε το μέρος της γης όπου την είχαν ρίξει. Αν και ο Μαρκιανός προσπάθησε να την μεταπείσει με βίαια και σκληρά κολαστήρια, η αγία δεν ενέδωσε στις κολακείες του. Την έριξαν στη φυλακή προσωρινά, μέχρι να την εξετάσουν για δεύτερη φορά. Προς το μεσονύχτιο φάνηκε αίφνης μπροστά της φαεινό φως και έλαμψε όλο το δεσμωτήριο . Υπεράνω του φωτός φάνηκε ο Δεσπότης Χριστός, ο οποίος την ενθάρρυνε και της είπε:
-Μη φοβηθείς ουδόλως, ούτε να αποκάμεις από τα βάσανα και τις τιμωρίες των σκληρόκαρδων αυτών ανθρώπων, αλλά να μείνεις σταθερή στο φρόνημά σου. Εγώ θα είμαι πάντα μαζί σου και θα σε διαφυλάσσω δια παντός υπό την σκέπη μου. Οι πληγές της αφανίστηκαν και όλο το σώμα της θεραπεύτηκε εντελώς και αισθάνθηκε εγκάρδια αγαλλίαση και ευχαρίστηση ανέκφραστη. Μία θεοσεβής και ενάρετος γυναίκα, ονόματι Ιουλιανή, είδε το παράδοξο τούτο γεγονός και δόξασε από καρδίας τον Θεό.Το ίδιο αποφάσισε και αυτή να υπομείνει με την αυτή γνώμη και φρόνιμα όπως η Μεγαλομάρτυς Βαρβάρα. Κατά τη δεύτερη ακρόαση στο δικαστήριο όλες οι πληγές της Αγίας Βαρβάρας είχαν θεραπευτεί και όλοι εξεπλάγησαν. Πάραυτα ο ηγεμόνας, επειδή η Αγία δεν απαρνιόταν τον Χριστό διέταξε να κετεσχίσουν τις σάρκες της με σιδηρούς όνυχες και λαμπάδες, αναμμένες να καίονται τα μέλη της και με σφύρα να κτυπούν την αγία αυτής κεφαλή. Η θεοσεβής Ιουλιανή άρχισε να κλαίει γοερά και έξαψε την οργή του απάνθρωπου ηγεμόνα, ο οποίος διέταξε να την κρεμάσουν. Ο Διόσκορος οδήγησε την κόρη του στο όρος για να την φονεύσει και ένας άλλος δήμιος την Αγία Ιουλιανή. Η Αγία Βαρβάρα παρακάλεσε τον Κύριο πριν από τον αποκεφαλισμό της , όποιος μνημονεύει το μαρτύριό της σε δόξα του Αγίου ονόματος του Θεού, να αξιώσει αυτόν ο Κύριος να μην εγγίσει ουδέποτε τον οίκο αυτού λοιμώδης νόσος, ούτε κάποια άλλη θανατηφόρος ασθένεια να λυπήσει αυτόν και την οικογένεια του. Η θεία οργή κατέκαυσε ως κεραυνός τον ασεβή πατέρα και έφθασε η λάμψη ως προειδοποίηση στον Ηγεμόνα των ειδώλων. Οι δύο Αγίες ενταφιάστηκαν στο χωρίο Γελασσόν , κοντά στα Ευχάιτα από τον θεοσεβή Ουλεντίνο.
Απολυτίκιον Αγίας Βαρβάρας
Βαρβάραν την Αγίαν τιμήσωμεν, εχθρού γαρ τας παγίδας συνέτριψε, και ως στρουθίον ερρύσθη εξ αυτών, βοηθεία και όπλω του Σταυρού η πάνσεμνος.
Ο Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός έζησε κατά τον καιρό του βασιλέα Λέοντος του Ισαύρου, το έτος 716 και απεβίωσε το 741. Στη Δαμασκό όλοι ήταν αλλόπιστοι και μόνο ένα ενάρετο ανδρόγυνο λάτρευε τον αληθινό Θεό. Ο Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός καταγόταν από περιφανές γένος που διέπρεπε στην ορθόδοξη πίστη. Απέκτησε την Ελληνική Παιδεία, και καλώς εξερεύνησε τον βυθό της θεοπνεύστου Γραφής. Επέλεξε μαζί με τον Άγιο Κοσμά, Επίσκοπο έπειτα Μαϊουμά τον μοναχικό βίο.Ο Ιωάννης ασκήτεψε στη Μονή του Αγίου Σάββα. Μετά από εμφάνιση της Θεοτόκου σε όραμα στον γέροντά του, έλαβε την ευλογία και ύμνους συνέθεσε για τη δόξα του Ιησού Χριστού. Πολέμησε επίσης τους εικονομάχους και άφησε σπουδαία συγγράμματα, δογματικού περιεχομένου, πριν τελειωθεί ειρηνικά, σε ηλικία 104 ετών.Ο Άγιος Ιωάννης ήταν υποτακτικός στον γέροντά του και ανελλιπώς εκτελούσε τις εντολές του.Σε έναν κανόνα που του έβαλε ο γέροντας ήταν να πάει να καθαρίσει όλους τους ρύπους της Λαύρας με τα χέρια του για να τον συγχωρήσει γιατί τον έπιασε στο κελί του να ψάλλει μελωδικά, αντί να κλαίει.Ο Άγιος Δαμασκηνός εκτέλεσε την εντολή και ο γέροντας τον αγκάλιασε και τον συγχώρησε, ενώ εκείνος αναλύθηκε σε δάκρυα. Μετά από λίγες ημέρες εμφανίστηκε σε όραμα στον γέροντα η πανύμνητος και πανάμωμος Θεοτόκος και του είπε τα ακόλουθα:
-Γιατί έφραξες τέτοια θαυμάσια βρύση που τρέχει δαψιλές νάμα και ύδωρ αναπαύσεως των ψυχών νεκταρώδες και γλυκύτερον απ΄εκείνο όπου ανάβλυζε στην έρημο; Άφησε τη πηγή να ποτίσει την οικουμένη άπασα, να σκεπάσει τις θάλασσες των αιρέσεων και να τις μετατρέψει σε θαυμάσια γλυκύτητα. Αυτός έχει να υπερβεί του Δαβίδ την προφητική κιθάρα και το Ψαλτήριο, άδοντας νέα άσματα στον Κύριο, ανώτερα της ωδής του Μωυσέως και της Μαρίας τη χοραυλία, γλυκύτερα και ωραιότερα μεγαλουργήματα. Για σύγκριση της ηδυτάτης και θαυμαστής αυτού κιθάρας , θέλουν θεωρηθεί υποδεέστερα και μύθος άχρηστος του Ορφέα τα μελωδήματα. Αυτός τη πνευματική μεγαλουργία και ουράνιον άσεται και τους Χερουβικούς ύμνους μιμήσεται.Αυτός θα ορθοτομήσει της πίστεως τα δόγματα και θα στηλιτεύσει πάσης αιρέσεως διαστροφή και λοξότητα.
Το πρωί ο γέροντας έβαλε μετάνοια προς τον Άγιπο Ιωάννη Δαμασκηνό και του απεκάλυψε το όραμά του και τον λόγο της Θεοτόκου λέγοντας:
-Ω τέκνο της υπακοής του χριστού, άνοιξε το στόμα σου και λάλησε τους λόγους, όπου έγραψε στη καρδιά σου το Πνεύμα το Άγιον, όταν ανέβεις στο Σιναίο Όρος των οπτασιών του Θεού και των θαυμασίων αποκαλύψεων για τη πολλή σου ταπείνωση.Τώρα ανέβαινε στο όρος πρόθυμα στο όρος της εκκλησίας και κήρυξε στην Ιερουσαλήμ ευαγγελιζόμενος όσα δεδοξασμένα μου λάλησε η αειπαρθένος Μήτηρ του Θεού για σένα και συγχώρησε μου όσα έφταιξα γιατί από την αγνωσία μου σε εμπόδισα. Ο Άγιος Ιωάνννης έγραψε μακρούς λόγους για την προσκύνηση των θείων εικόνων και άλλα ψυχοφελή ποιήματα συνέθεσε ο αοίδιμος μαζί με τον Άγιο Κοσμά, τον Πνευματικό του αδελφό, ο οποίος άφησε και αυτός κανόνες και τροπάρια εναρμόνια. Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων χειροτόνησε τον Άγιο Ιωάννη Επίσκοπο Μαϊμά. Στηλίτευσε τη δυσσεβή αίρεση των εικονομάχων και τελείωσε τη ζωή του σε βαθύ γήρας στα 104 έτη του.
Πλάσας μελών γην ηδέων Ιωάννης
Εις ουρανούς άνεισι συνθήσων μέλη.
Η αγιογράφηση της Αγίας Βαρβάρας
Η απεικόνιση της Αγίας Βαρβάρας μαζί με τον Ιωάννη τον Δαμασκηνό
Οι δύο Άγιοι εικονίζονται σε όρθια στάση κατ΄ενώπιον. Ο Όσιος Ιωάννης Δαμασκηνός φορεί χιτώνα και μανδύα με τραχηλιά και επιμανίκια τον οποίο συγκρατεί πόρπη στο στέρνο. Παριστάνεται με ανοιχτό ειλητάριο στο αριστερό χέρι, στο οποίο αναγράφεται από τον κανόνα της Πεντηκοστής του Επισκόπου Μαϊουμά , το απολυτίκιο του Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού
“ Ναυτίων τω σάλω των βιοτικών μελημάτων, συμπλόοις ποντούμενον αμαρτίαις, και ψυχοφθόρω θηρί προσπιπτούμενος, ως Ιωνάς, Χριστέ βοώ σοι.Εκ θανατηφόρου με βυθού ανάγαγε.
Η λιτανεία της Αγίας Βαρβάρας στο Παλαιό Φάληρο Αττικής
Εορτάστηκε μεγαλοπρεπώς η θεία λειτουργία της μνήμης της Αγίας Βαρβάρας, στον Ι.Ν. Αγίας Βαρβάρας Παλαιού Φαλήρου, χοροστατούντος του Μητροπολίτου Νέας Σμύρνης και Παλαιού Φαλήρου κ. Συμεών και άλλων επτά ιερέων. Η κ. Βασιλική Ηλιοπούλου παρέστη στον εορτασμό μαζί μου, όπου ανάψαμε κεριά για την υγεία όλων σας κατά την πρωινή λειτουργία. Είθε η μεγαλομάρτυς Βαρβάρα και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός να φωτίζουν τον δρόμο της σωτηρίας των ψυχών ημών.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
4/12/2021
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου