Τρίτη 18 Ιανουαρίου 2022

Ο ΒΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

 



                  Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου Βαλύρας:Φωτο: καθ.Ι.Δ. Λύρας


Ο Μέγας Αθανάσιος εορτάζεται στις 18 Ιανουαρίου όπου η Βαλύρα πανηγυρίζει και τιμά σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης τον Πολιούχο της. Ο Άγιος Αθανάσιος γεννήθηκε το 295, έγινε πατριάρχης Αλεξανδρείας περί το 328 και πέθανε στις 2 Μαϊου 373. Ήταν αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας και αποκλήθηκε από την εκκλησία Μέγας για τους σθεναρούς αγώνες του, τους οποίους διεξήγαγε κατά της αιρέσεως του Αρείου. Όταν ήταν ακόμη διάκονος έλαβε μέρος στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο των 318 πατέρων, που έγινε στην Νίκαια της Μ. Ασίας το 325μ.Χ., εναντίον της αιρέσεως του Αρείου και αγωνίστηκε για το Ομοούσιον και Αδιαίρετον της Αγίας Τριάδος.

Ο Άγιος Αθανάσιος υπήρξε μεγάλη και ιστορική μορφή, μια από τις πλέον σημαντικότερες περιόδους της ανθρωπότητας, γιατί έζησε κατά τη περίοδο που η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, διαπιστώσασα την αδυναμία της να καταπνίξει τον Χριστιανισμό με βάρβαρους διωγμούς, αναγκαζόταν σταδιακά να τον αναγνωρίσει και να στηρίξει επ΄ αυτού τη παράταση της ζωής της. Ήταν σύγχρονος του Μεγάλου Κωνσταντίνου και είχε την ικανοποίηση να δει την επικράτηση των Χριστιανικών αρχών για τις οποίες αγωνίστηκε. Πολύ επηρεάστηκε από τη δράση του Αγίου Αντωνίου, του οποίου συνέγραψε τον βίο (Μεγ. Συν. 1985, Μην. Ιαν.).

Περί του βίου του Μεγάλου Αθανασίου λαμβάνουμε πληροφορίες από τα έργα των ιστορικών Ευσεβίου, Ρουφίνου, Σωκράτους του Σχολαστικού, Επιφανίου, Θεοδωρήτου και Σωζομένου, από το λατινικά γραμμένο “Ακέφαλο Χρονικό” του 4ου αιώνα, από ένα κοπτικό εγκώμιο, από τα συγγράμματα του ιδίου του Αγίου και από ένα εγκώμιο γραμμένο υπό του Γρηγορίου Ναζιανζηνού. Περί του Μ. Αθανασίου πλείστοι έχουν εκφραστεί με μεγάλο θαυμασμό.

Ενδεικτικά παραθέτουμε μέρος από τη διδασκαλία του Αγίου Αθανασίου:

Περί Θεού

Ο Θεός κατά τον Μ. Αθανάσιο είναι ένας, υπεράγαθος, υπέρκαλος, αόρατος και δύσκολα δύναται να νοηθεί υπό του ανθρώπου. Ο Θεός μας έπλασε κατ΄εικόνα του, αλλά οι άνθρωποι, ένεκα του προπατορικού αμαρτήματος το λησμόνησαν τούτο, φαντάστηκαν ότι υπάρχουν μόνο αισθητά και σωματικά και λάτρεψαν τα φαινόμενα της φύσης ως Θεούς, τη κτίση του κτίσαντος. Τόσο μερικοί σκοτίστηκαν από την αμαρτία του Αδάμ, ώστε επινόησαν και μη υπάρχοντα κτίσματα και λάτρεψαν όπως οι Αιγύπτιοι θεούς κυνοκέφαλους, οφιοκέφαλους και ονοκέφαλους. Επίσης, με την ασέβεια έτεροι λάτρεψαν τον Έρωτα και την Αφροδίτη. Άλλοι πάλι θεοποίησαν τους άρχοντες και τα τέκνα τους ή άλλους ανθρώπους. Τον Θεό μπορούμε να τον γνωρίσουμε με την τάξη που διακόσμησε τη κτίση. Τον γνωρίζουμε μέσα από την τάξη και την αρμονία του Σύμπαντος Κόσμου, αλλά και μέσα από τη ίδια τη ψυχή, που έχει γίνει κατά την εικόνα και την ομοίωση του Θεού. Καθαρίζοντας την ψυχή μας από την αμαρτία δυνάμεθα να συλλάβουμε τον λόγο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και μέσα από τον λόγο του Θεού τον ίδιο τον Θεό.


Περί του Θείου Λόγου

Ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο δια του Θείου Λόγου,ο οποίος ενανθρωπίστηκε για χάρη της σωτηρίας των ανθρώπων.Ο λόγος δεν είναι κτίσμα του Θεού( όπως έλεγε ο αιρετικός Άρειος), γιατί αν ήταν δεν θα ήταν Θεός αληθινός αφού θα ήταν κτίσμα ή θα υπήρχαν δύο Θεοί, ο κτίστης και ο κτιστός. Ο θείος Λόγος Ιησούς είναι εικόνα του Πατέρα του απαράλλακτος, απαθής, αμετάβλητος και άτρεπτος. Μένει ακίνητος πλησίον του Πατρός συμφώνως προς την θέληση του οποίου κινεί τα πάντα. Ο Υιός και λόγος του Θεού αν δεν ήταν Θεός δεν θα μπορούσε να σώσει τον άνθρωπο από την αμαρτία, διότι μόνο δι΄ομοουσίου προς τον Πατέρα Θεού ηδύνατο να συναφθεί ο άνθρωπος προς την αδιαίρετο Τριάδα. Ο Λόγος του Θεού ενανθρωπίστηκε για να μας καταστήσει πάλι αγαθούς και να μας απαλλάξει από τη φθορά του θανάτου.

Περί Αγίου Πνεύματος

Το Άγιο Πνεύμα είναι ίδιον του Υιού, ομοούσιον με τον Πατέρα και τον Υιόν και εκπορεύεται παρά του Πατρός. Δίδεται σε όλους τους πιστεύοντας στον Χριστόν. Δια του Αγίου Πνεύματος συναπτόμεθα με τον Χριστό και δι΄αυτού με τον Πατέρα. Η Αγία Τριάς είναι κατά τη φύση αδιαίρετος και έχει μία ενέργεια.

Περί Αθανασίας Ψυχής

Η ψυχή μας είναι αθάνατη, διότι εφ΄ όσον κινείται μόνη της, πρέπει εξ ανάγκης και μετά τον θάνατο του σώματος να ζει. Η ψυχή είναι διάφορος του σώματος , το οποίο είναι θνητό. Αν η ψυχή σκέπτεται και φρονεί τα αθάνατα και σε αυτή τη ζωή βίο ανώτερο και υπερσωματικό, συναπτομένη πολλάκις δια της καθαρότητος του νου με αγγέλους και αγίους., έπεται να ζήσει και μετά θάνατον την εκτός του σώματος ζωή ( Ε. Φωτιάδης, Νεωτ. Εγκ. Λεξ. Ηλίου, τόμ.1, σελ.595).

H εικόνα του Αγίου Αθανασίου

Στο παλαιό προσκυνητάρι, εντός του ιερού ναού του Αγίου Αθανασίου της Βαλύρας ,υπάρχει η παλιά εικόνα του Αγίου από την εποχή ιδρύσεως του ναού, το 1850 ή και πριν. Η νέα εικόνα η οποία χρησιμοποιείται για τη λιτανεία,(ενδεχομένως μετά το 1980), την οποία παραθέτουμε στη φωτογραφία, εικονίζει τον Άγιο Αθανάσιο όρθιο, με τα ιερατικά άμφια των ιεραρχών της εκκλησίας πεποικιλμένα. Εσωτερικά φορεί ο Άγιος φελόνιο και κροσσωτό επιτραχήλιο και επάνω δεσποτικό σάκο με σταυρούς εντός τετραγώνων. Τα επιμανίκια είναι λιθοκόσμητα, καθώς και η ρομβοειδής επιγονατίδα. Το λευκό του ωμοφόριο φέρει μαύρους σταυρούς, πάνω στο οποίο έχει ακουμπήσει και κρατεί με το αριστερό του χέρι ο Άγιος Ευαγγέλιο με στάχωση, το οποίο παράλληλα στηρίζει με τη δεξιά του χείρα . Η κλίση του προσώπου είναι ελαφρώς προς τα αριστερά. Η μορφή είναι προσηνής, γεροντικής ηλικίας, αλλά εύρωστη. Το φωτοστέφανο είναι απλό, με δύο γραμμές, μία λεπτή εξωτερικά και μία πιο πλατιά εσωτερικά. Ο κάμπος της εικόνας είναι χρυσός.

Η χάρη του Αγίου Αθανασίου να φωτίζει όλους μας και να λαμπρύνει την οδό της σωτηρίας μας. Χρόνια Πολλά!


Ο Θεός μαζί σας!

Ευθυμία Η. Κοντοπούλου

18/1/2022

Δεν υπάρχουν σχόλια: