Το φωτεινό ένδυμα της κάθαρσης κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή του Πάσχα

 

Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι μία σημαντική περίοδος νηστείας και αποχής από τα πάθη μας, περίοδος ενδοσκόπησης , προσευχής, μετανοίας, εξομολόγησης και άσκησης της ελεημοσύνης, διότι προετοιμάζει τον πνευματικό αθλητή για την Αγία του Κυρίου μας Ανάσταση, τη μεγαλύτερη εορτή της Ορθοδοξίας.

Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε, περισσότερο αυτήν, την προ το Άγιο Πάσχα περίοδο, ότι ο οργανισμός μας περιλαμβάνει εντός του ένα δύσοσμο εργαστήριο με πολλά απορρίμματα. Αυτά που δεν χρειάζεται ο οργανισμός μας , που κρύβουμε επιμελώς με πολλά σαπούνια, αποσμητικά, κρέμες και κολόνιες, αλλά ο ιδρώτας μάς προδίδει, όπως επίσης τα προβληματικά υγρά του σώματός μας και η δυσοσμία στο στόμα μας, χρειάζεται να ελεγχθούν επιμελώς. Επίσης, οι κακοί και ψυχοφθόροι λογισμοί, η υποκρισία και τα μισάνθρωπα συναισθήματα, η αδιαφορία, η ιδιοτέλεια, οι επικρίσεις προς τον πλησίον, η καταλαλιά, η υπερηφάνεια, η ματαιοδοξία, η αθεΐα  και τόσα άλλα, μάς φθείρουν κατατρώγοντας τα μέλη του σώματος και της ψυχής μας, όπως και η έλλειψη μέτρου στις τροφές. Γενικά η γαστριμαργία και η άπληστη προσκόλληση στην ύλη είναι άκρως επιζήμια, πρωτίστως για εμάς του ίδιους και για το κοινωνικό σύνολο κατ΄επέκταση.

Ό,τι εισέρχεται μέσα από τις θύρες του ανθρωπίνου σώματος, δεν λαμβάνει ευωδία μύρου, αλλά  οσμή βόθρου. Χρειάζεται ο εαυτός, ως πιστός στον Θεό Ηρακλής, να καθαρίσει την εσωτερική και εξωτερική του κόπρο. Η κάθαρση προσδίδει υγεία στο σώμα και ανείπωτης ομορφιάς ένδυμα στην ψυχή , για να εισέλθει στα δώματα του ουρανίου Πατρός της, με το μύρο της ταπείνωσης, εγκράτειας, αγάπης    και κατά Θεόν διάκρισης.

Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα σε ανάμνηση της νηστείας των σαράντα ημερών του Ιησού Χριστού στην έρημο . Η αρχική της διάρκεια ήταν 6 εβδομάδες, ενώ αργότερα προστέθηκε και μία επιπλέον εβδομάδα (συνολικά 48 ημέρες). Αποκαλείται Μεγάλη, για να διαχωρίζεται από την νηστεία των Χριστουγέννων, η οποία χαρακτηρίζεται «Μικρή» , επειδή είναι ελαφρότερη. Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή ξεκινά την Καθαρά Δευτέρα και ολοκληρώνεται το Μεγάλο Σάββατο (1).

Ο σκοπός και οι στόχοι της Μεγάλης Τεσσαρακοστής

Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι το προζύμι της σωματικής και ψυχικής κάθαρσης του ανθρώπου, που οδηγεί στον άρτο τής κατά Θεόν ομοίωσης . Κάθε πιστός οδεύει προς την προσωπική του Ανάσταση, την αναγέννηση του αιωνίου εαυτού του, που μετά την κατά Χριστόν βάπτιση και συσταύρωσή του με τον Κύριο, κατολίσθησε και εγκλωβίστηκε στις αμαρτίες του βίου του.

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία, η πνευματική άθληση δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο τους μοναχούς και ιερωμένους, επίσης περιλαμβάνει κάθε πιστό στον Τριαδικό Θεό άνθρωπο , που σύμφωνα με τις προσωπικές του αντοχές , τον βαθμό της κατά Θεόν φώτισης και πνευματικής του ανόδου, ευνσυνειδήτως μετέχει στη σωματική και πνευματική του κάθαρση, με αγάπη προς τον Θεό και τον πλησίον, με ταπείνωση, νηστεία , προσευχή και ελεημοσύνης έργα θεάρεστα.

Η μεγάλη Τεσσαρακοστή παρέχει στον κάθε αθλητή μια μοναδική ευκαιρία για ενδοσκόπηση, και έλεγχο των παθών, που δεν επικεντρώνονται μόνο στην αίσθηση της γεύσης, της πείνας και της δίψας, αλλά και στην κάθαρση όλων των αισθήσεων, επίσης των κακών λογισμών και αρνητικών συναισθημάτων , όπως της νοητικής και συναισθηματικής παραπλάνησης - σύγχυσης και της έλλειψης του μέτρου των αρετών κατά τη διάρκεια τού βίου. Λέγει ο Απόστολος Παύλος:«Ξεχνώ αυτά που είναι πίσω μου και κάνω ό,τι μπορώ για να φτάσω αυτά που βρίσκονται μπροστά μου. Αγωνίζομαι να τερματίσω και προσβλέπω στο βραβείο της ουράνιας πρόσκλησης του Θεού διά του Ιησού Χριστού.» (Προς Φιλιππησίους 3:13-14).Επίσης  συμπληρώνει ο Απόστολος  (Φιλιπ. 3:15), "Και εάν έχετε κανέν διαφορετικό φρόνημα που δεν πρέπει να το έχετε, δεν ανησυχώ. Διότι θα σας το φανερώσει ο Θεός!"

Η στάση του πιστού, κατά την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, είναι μια ύστατη προσπάθεια επιστροφής στον Παράδεισο, στην πριν την πτώση των Πρωτοπλάστων θεία κατάσταση, επιτυγχάνοντας το κατ΄ ομοίωση με τον αγαθό και Παντελεήμονα Πατέρα του.

Κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή η νηστεία,  η συνειδητοποίηση και συγκράτηση των παθών συνδυάζεται με την προσευχή , τη μετάνοια, την εξομολόγηση, τη Θεία Κοινωνία, την αγάπη και ελεημοσύνη προς τον συνάνθρωπο, “ ίνα εν ομονοία ομολογήσωμεν”. Οι Εκκλησιαστικοί Πατέρες έχουν αναφερθεί στη νηστεία χωρίς προσευχή ως «τη νηστεία των δαιμόνων», δεδομένου ότι οι δαίμονες δεν τρώνε σύμφωνα με την άυλη φύση τους, αλλά ούτε και κάνουν προσευχή (2).

                                                         Φωτό:enikos.gr

Οι τροφές κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή

Στα τρόφιμα αποχής περιλαμβάνονται το κρέας, τα ψάρια, τα αυγά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το κρασί και το λάδι.  Το Σάββατο και την Κυριακή, το κρασί και το λάδι επιτρέπονται , εκτός από τη Μ. Εβδομάδα μέχρι την Ανάσταση. Εάν η Εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου πέφτει κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, τότε το ψάρι, το κρασί και το λάδι επιτρέπονται εκείνη την ημέρα. Ωστόσο, το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποφεύγονται εντελώς, έως ότου τελειώσει η νηστεία, την Κυριακή του Πάσχα (3) . Σε κάποιες παραδόσεις, επίσης καταναλώνεται ψάρι την Κυριακή των Βαΐων.

Θερμές ευχές για θεία ανάταση και φώτιση, ενδυνάμωση της προσωπικής προσπάθειας, αλλά και του Χριστεπώνυμου πλήθους, με τις ευλογίες του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού , και της Εσταυρωμένης Αγάπης Του. Είθε να μην εμποδιστούν και ματαιωθούν οι κόποι κάθε πιστού ανθρώπου και έντιμου αγωνιστή, κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή.

Βιβλιογραφία

1.https:www.dogma.gr/diafora/giati-legetai-megali-sarakosti-afoy-de-diarkei-mono-40-imeres/

2.https://www.enikos.gr/society/megali-sarakosti-ti-einai-kai-giati-onomazetai-etsi-poia-trofima-den-prepei-na-trone-osoi-nistevoun/

3. https:// el /wikipedia.org. Μεγάλη Τεσσαρακοστή

Ο Θεός μεθ΄ημών

Ευθυμία Η. Κοντοπούλου

20/3/2024