Η Βαλύρα σύσσωμη εορτάζει τον Προστάτη της Μεγαλομάρτυρα Δημήτριο τον Μυροβλύτη

 

                              Πανοραμική θέα της Βαλύρας. Φωτό: κ. Στασινός Αθαν. Μπόβης

Ανθοστόλιστη η θαυματουργή- Εφέστια  εικόνα του Αγίου Δημητρίου Βαλύρας, από τις θεοσεβείς γυναίκες του χωριού, που παράλληλα παρασκευάζουν, σε συνεργασία με τους δύο φούρνους στην πλατεία, πρόσφορα και γλυκύτατους άρτους, θα υποδεχτεί το Χριστεπώνυμο πλήθος, μόνιμους Βαλυραίους και επισκέπτες, στον παλιό Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου, σε μία από τις πλέον γραφικές γειτονιές της όμορφης γενέτειράς μας.

Όπως κάθε χρόνο, ο σεπτός εφημέριος, κ. Ιωάννης Φωτεινός, θα λειτουργήσει προς ευλογία και ανάταση των ψυχών των πιστών, που  τιμούν τη μνήμη του αγαπημένου Αγίου της Βαλύρας, του Μεγαλομάρτυρος  Δημητρίου του Μυροβλύτου.

             

           

                         Φωτό: Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου Βαλύρας στο Lyrasi.Blogspot.com

Η Βαλύρα, η οποία αριθμούσε  περισσότερους από 2000 χιλ κατοίκους κατά τη δεκαετία του 1980,  σήμερα έχει 695 μόνιμους  λάτρεις της, ενώ συνεχίζει να  κοσμείται από μία  επτάδα εκκλησιών σε λειτουργία, τους Ιερούς Ναούς των Αγίων Αθανασίου, του πολιούχου του χωριού, Δημητρίου, Γεωργίου, Κωνσταντίνου -Ελένης-Νεκταρίου-Δαβίδ Ευβοίας, Αγίας Τριάδος και τα ξωκκλήσια της Παναγίτσας , του Αγίου  Νικολάου και Αγίου  Ιωάννου Ριγανά (βλπ. Lyrasi.Blogspot.com). Κατά τον 18^ο αιώνα λειτουργούσαν και πέντε επιπλέον γραφικά ξωκκλήσια, των Αγίων  Πέτρου, Προφήτου Ηλία, Κωνσταντίνου και Ελένης (παλιού), η Βαλτοκκλησιά, η Αγία Παρασκευή και ο  απείρου κάλλους Ιερός Ναός του Αγίου Βλασίου, του παλιού πολιούχου του χωριού, συνολικά 14 ιερές εστίες, όπου έχουν εγκαθιδρυθεί θυσιαστήρια στολίζουν θεϊκά τη Βαλύρα. Ούτως  φρόντισαν οι ευλαβείς παππούδες μας, να είναι πολύ κοντά σε κάθε γειτονιά ο προστάτης Άγιος τους και σε κάθε λόφο του χωριού να φυλάει τα έρημα. Με βαθιά πίστη ανέθρεψαν και  γαλούχησαν τις νέες γενιές κατά τους χρόνους της σκλαβιάς του γένους μας, ιερά παρακαταθήκη που μάς παρέδωσαν να μεταλαμπαδεύσουμε στις επόμενες γενιές.

 Ο ιερός ναός του Αγίου Δημητρίου Βαλύρας κτίστηκε πιθανόν κατά τον 17ο αιώνα και ήταν μετόχι της Μονής Αιμιαλών της Γορτυνίας. Η Μονή Αιμιαλών υπαγόταν απευθείας στο Πατριαρχείο της Κων/πόλεως, το ίδιο και ο ναός του Αγίου Δημητρίου, ως μετόχι της. Ο Άγιος Δημήτριος περιήλθε στη κυριότητα της εκκλησίας της Βαλύρας μετά το 1925, όταν διαλύθηκε η Μονή Αιμιαλών και υπάχθηκε στην ιστορική Μονή Ιωάννου του Προδρόμου, πλησίον της Στεμνίτσας.  Ο Άγιος Δημήτριος είναι μία βασιλικού ρυθμού (επιμήκης) εκκλησία , χωρίς καμπαναριό . Είναι πέτρινη και ασβεστωμένη , οπότε δεν διακρίνεται ο τρόπος της κατασκευής της.

Εσωτερικά χωρίζεται ο κυρίως ναός από το ιερό με μικρό τέμπλο και στο βάθος δυτικά   έχουν τοποθετηθεί ξύλινα στασίδια, τα οποία χρησιμεύουν για να ορίζουν τον πρόναο. Η είσοδος του ναού είναι μεσημβρινή (νότια). Την εποχή που κτίστηκε ο ναός δεν επέτρεπαν οι Τούρκοι να υπάρχουν καμπαναριά στις εκκλησίες. Έξω από την κύρια είσοδο του ιερού ναού  έχει τοποθετηθεί μία μικρή παλιά καμπάνα, όπως εισερχόμαστε δεξιά μας , κρεμασμένη σε χαμηλή σιδερένια προπολεμική κατασκευή . Η εκκλησία έχει τοξωτά παράθυρα με μαρμάρινες καμάρες και σιδερένιο προστατευτικό διάκοσμο. Η πόρτα της εισόδου φέρει σιδερένιο παράθυρο, το οποίο είναι κοσμημένο με παλιό σχέδιο, και περιλαμβάνει χιαστί τετράφυλλα οβάλ άνθη, τα οποία δημιουργούν το προστατευτικό πλέγμα του κρυστάλλου του παραθύρου της πόρτας. Πάνω από την είσοδο υπάρχει μαρμαροπελεκητή αψίδα  και πάνω από την αψίδα λευκός   σταυρός.  Η κάσα της  εισόδου   είναι όλη φτιαγμένη από πέτρες λευκού μαρμάρου. Το προαύλιο του ναού είναι περιφραγμένο με κάγκελα. Ο ναός συνεχίζει να συντηρείται εξωτερικά στο χρώμα της ώχρας, όπως παλιά. 

Εντός του ναού έχουν απομείνει ορισμένες γνώριμες εικόνες, όπως η ιερή εικόνα του Αγίου Δημητρίου, περίπου ίδια, όπως τη γνωρίζαμε παλιά . Το φως της εκκλησίας είναι λαμπρό και καθαρό, και μόνο το πάτημα μέσα στον ναό βιώνεται ως άκρως θεραπευτικό. Είναι πολύ έντονη η αίσθηση της παρουσίας του θείου εντός του συγκεκριμένου ιερού ναού.

Αρκετοί Βαλυραίοι έχουν δει με τα μάτια της ψυχής τους τον μακαριστό πατέρα Δημήτριο Ξυδόπουλο, ο οποίος επιστατεί, ως άγιος φύλακας στον ιερό χώρο, τη μνήμη του οποίου εορτάζουμε παράλληλα σήμερα.  Κάποιοι έχουν ονειρευτεί τον  Παπα -Ξύδη εντός του ναού του Αγίου Δημητρίου να προφητεύει. Σε μία περίπτωση εμφανίστηκε ο μακαριστός ιερέας σε όνειρο στον αείμνηστο παππού Ιωάννη Λινάρδο και του έδωσε την ακριβή ημερομηνία της κοιμήσεως του, την οποία ανακοίνωσε στα εγγόνια του την επόμενη ημέρα. Όντως αποδήμησε εις Κύριον, ο αείμνηστος παππούς Ιωάννης, την ημερομηνία που του ανακοίνωσε ο μακαριστός πατήρ Δημήτριος στον ύπνο του.  

 Ο Άγιος Δημήτριος είναι το στολίδι και ο προορισμός του δρόμου που οδηγεί από την πλατεία του χωριού μέχρι την είσοδό του. Με τις ευλογίες του θαυματουργού Αγίου, στον συγκεκριμένο δρόμο, ορθώθηκαν  όμορφα πέτρινα σπίτια με δύο και τρεις καμάρες το καθένα, προπολεμικά. Κάποια έχουν αναπαλαιωθεί, και οι αυλές τους είναι ανθισμένες, για να συνεχίσουν να μας θυμίζουν την ομορφιά και το γούστο των περασμένων γενεών, ενώ άλλα περιμένουν τον ανακαινιστή τους, πριν τα ισοπεδώσει ο χρόνος.

 Σημαντικό είναι να κοινωνούμε στη μνήμη των Αγίων μας, να δεχόμαστε εντός μας το σώμα και το αίμα του Χριστού, ιδιαιτέρως σε αυτή τη δύσκολη τεχνολογικά εποχή που διανύουμε, που το πνεύμα μας βάλλεται από παντός είδους αρνητικά ερεθίσματα , η ψυχή και το σώμα μας καταπονούνται, να βλέπουμε το φως το αληθινό και να λαμβάνουμε πνεύμα επουράνιο.

 Απολυτίκιον Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτου

Μέγαν εύρατο εv τοις κιvδυvοις, σε υπέρμαχοv, η οικουμένη, Αθλοφόρε τα έθνη τροπούμενον. Ως ούν Λυαίου καθείλες την έπαρσιν, εν τω σταδίω θαρρύvας τον Νέστορα, ούτως Άγιε, Μεγαλομάρτυς Δημήτριε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.

Η χάρη του Αγίου Δημητρίου είθε να φωτίζει και να προστατεύει όλους όσους προστρέχουν με ευλάβεια και τιμούν τη μνήμη του.

Ο Θεός μεθ΄ημών,

Ευθυμία Η. Κοντοπούλου

25-10-2024