Κυριακή 7 Απριλίου 2024

ΣΥΜΦΩΝΙΑ "ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ" του Μάλερ

 






                                                Gustav Mahler, 1909. Φωτό: Βικιπαίδεια



Στις 11 Απριλίου, συμπράττει Κρατική Ορχήστρα Αθηνών με τον   Christoph Eschenbach στη Δεύτερη Συμφωνία του Αυστριακού συνθέτη Μάλερ.

Ίσως η σημαντικότερη αρετή της μουσικής του Μάλερ είναι η έντονη αφηγηματικότητά της, στοιχείο που έκανε τον Μαξ Μπροντ να αποκαλέσει εύστοχα τις συμφωνίες του "όπερες χωρίς λόγια"(1).

Τα πέντε μέρη της συνιστούν έναν πολύπλευρο μουσικό στοχασμό επάνω στη ζωή και τον θάνατο, την ουσία και την τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά και διατρανώνουν την πίστη στο άπειρο έλεος του Θεού (1). 

Ο Μάλερ συνέθεσε τη Δεύτερη Συμφωνία του “Της Αναστάσεως” σταδιακά σε μια περίοδο επτά ετών (2). Το έτος 1888 ολοκλήρωσε αρχικά ένα μεμονωμένο έργο σε μορφή συμφωνικού ποιήματος που το ονόμασε η «Τελετουργία των κεκοιμημένων» και πέντε χρόνια αργότερα την ενέταξε στον ευρύτερο σχεδιασμό της δεύτερης συμφωνίας μαζί  ακόμα  με κάποια στοιχεία από το δεύτερo μέρος της συμφωνίας [που βασίζεται σε έναν αργό παραδοσιακό  χορό από τον 18ο αιώνα.] Το 1889 όμως  οι απώλειες από τον θάνατο της μητέρας του, του πατέρα του και της αδελφής του μέσα σε λίγους μήνες μαζί με τις νέες υποχρεώσεις που είχε αναλάβει ως αρχιμουσικός στη βασιλική Όπερα της Ουγγαρίας τον βύθισαν ψυχολογικά (2).

Η επανέναρξη της σύνθεσης στη Δεύτερη Συμφωνία γύρω στον Ιούλιο του 1893 μετά από λίγα χρόνια συνέπεσε με το αναπτυσσόμενο ενδιαφέρον του Μάλερ   για τη συλλογή  τραγουδιών «Το μαγικό κόρνο του αγοριού» που περιλαμβάνει περισσότερα από 1.000 λαϊκά γερμανικά τραγούδια από την εποχή του Μεσαίωνα έως τις αρχές του 19ου αιώνα για φωνή και πιάνο.   Άρχισε να συνθέτει μεταγράφοντας το τραγούδι "Des Antonius von Padua Fischpredigt" ("το κήρυγμα  στα Ψάρια του Αγίου Αντωνίου της Παδούης» που αφορά έναν από τους δημοφιλέστερους αγίους της καθολικής εκκλησίας ο οποίος ανήκε στο τάγμα των Φραγκισκανών και [που πολλές φορές κήρυττε μεθυσμένος) (2). 

Ταυτόχρονα δημιούργησε μια αμιγώς ορχηστρική εκδοχή του ίδιου υλικού. Αυτή, σε συνδυασμό με ένα τρίτο μέρος βασισμένο σε ανεπτυγμένες μουσικές ιδέες που απουσιάζουν από τη φωνητική απόδοση, έγινε το τρίτο μέρος της συμφωνίας του. [Με ήρεμη ρέουσα κίνηση].Το τέταρτο μέρος "Urlicht" ("Πρωταρχικό Φώς"), από ένα άλλο τραγούδι του μαγικού κόρνου [που αποδίδεται εορταστικά αλλά με απλό τρόπο μοιάζει σα προσευχή των κεκοιμημένων που αναφωνούν τις ανάγκες και τον πόνο της ανθρωπότητας ενώ αναζητούν τον δρόμο προς το Θεό μέσα από το σύμβολο ενός κόκκινου τριαντάφυλλου της Παρθένου Μαρίας από τον κήπο του Παραδείσου. επικαλούμενοι το πρωταρχικό φώς να τους οδηγήσει σε αυτόν (2).

«Η ανθρωπότητα βρίσκεται σε ύψιστη ανάγκη...σε ύψιστο πόνο»  Το πέμπτο μέρος, που είναι και το φινάλε του έργου V. Σε ταχύτητα ενός σκέρτσου  χωρίζεται σε δύο μέρη και διαρκεί πάνω από μισή ώρα. Το πρώτο μέρος χαρακτηρίζεται  εσωτερικά από έντονα μουσικά ορχηστρικά επεισόδια ενω στο  δεύτερο μέρος εντάσσεται και το ποίημα «Η Ανάσταση» τou  Friedrich Gottlieb Klopstock (2).

Σολίστ, η υψίφωνος Myrtò Papathanasiu και η μεσόφωνος Nefeli Kotseli.

 Συμμετέχουν, η Χορωδία ΕΡΤ - Greek Radio Choir και η Χορωδία των Μουσικών Συνόλων του Δήμου Αθηναίων     στο:

Πηγές:

1. Κρατική Ορχήστρα Αθηνών.http://bitly.ws/QgSL

2.Τηλεοπτικός Σταθμός της Βουλής των Ελλήνων



Δεν υπάρχουν σχόλια: