Τρίτη 21 Ιουνίου 2022

Τα Καλαματιανά Μαντίλια της Οικογένειας Γιώργου Φειδά, στο Road Island των Ηνωμένων Πολιτειών

 

                                                                 Φωτο: erthnews.gr

Και που δεν έχουν ταξιδέψει τα Καλαματιανά μεταξωτά  μαντίλια, που υφαίνονται με μεράκι από τις αδελφές μοναχές, στην Ιερά Μονή των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στην Καλαμάτα, από τo 1800 μ.Χ. Όπως ανέφερε σε σχετική συνέντευξη η αδελφή Θεοδούλη, το έτος 2014 (1), ο ιερομόναχος και διδάσκαλος Γεράσιμος Παπαδόπουλος, από το 1796 τους δίδαξε την τέχνη εκτροφής του μεταξοσκώληκα. Η καταγωγή του Γέροντα ήταν από την Δημητσάνα, αν και γεννήθηκε στην Καλαμάτα. Στην Ι.Μ. Φιλοσόφου και στη συνέχεια στην Κωνσταντινούπολη διδάχθηκε την τέχνη εκτροφής του μεταξοσκώληκα, και την παραγωγή μεταξωτού νήματος. Όταν επέστρεψε στην Καλαμάτα, ίδρυσε, εκεί που είναι η πλατεία της 23ης Μαρτίου, 27 εργαστήρια. Οι γυναίκες εξέτρεφαν στα σπίτια τους   μεταξοσκώληκες και του πήγαιναν τα κουκούλια. Μαζί του από την Πόλη ήρθαν και πέντε μοναχές στην Ι.Μ. Καλογραιών, οι οποίες δίδαξαν στις άλλες αδελφές την τέχνη της υφαντικής του μεταξωτού μαντιλιού.

Η παραγωγή τότε ήταν 3 τόνοι μεταξιού ανά έτος. Στις ημέρες μας, οι μοναχές αγοράζουν το μεταξωτό νήμα, στημόνι και υφάδι, από το Σουφλί, στη Θράκη. Οι τρεις αδελφές που έχουν αναλάβει την υφαντική , ως διακόνημά τους, έχουν δίπλα στους παραδοσιακούς αργαλειούς κι έναν ηλεκτρικό, για να ικανοποιούν τη ζήτηση των προσκυνητών και επισκεπτών, παράλληλα για τη μείωση του κόστους της παραγωγής.


Παραδοσιακός αργαλειός στην Ι .Μ. Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στην Καλαμάτα.

Φωτο: Kalamataineik.gr

Κατά τη περασμένη δεκαετία, από τις δεκαεπτά μοναχές , τρεις είχαν αναλάβει το διακόνημα της υφαντικής και συνεχίζουν με αυτόν τον ρυθμό . Τα αποκλειστικά μονόχρωμα γνήσια Καλαματιανά μεταξωτά μαντίλια, καθώς και τα τραπεζομάντηλα που υφαίνουν οι αδελφές, παραδίδονται ευλογημένα στους αγοραστές. Πολλά από τα προϊόντα της Ιεράς Μονής Καλογραιών πωλούνται και  έξω από τον Ιερό Ναό της Υπαπαντής του Κυρίου . Οι επισκέπτες που γνωρίζουν καλά πώς να ξεχωρίζουν το γνήσιο προϊόν από αυτό του εμπορίου, αποφεύγουν τις απομιμήσεις .Από όλο τον πλανήτη καταφθάνουν, ιδίως κατά τη θερινή περίοδο, τουρίστες και ζητούν να αγοράσουν ένα γνήσιο Καλαματιανό μαντίλι.



           Πώληση  Καλαματιανών μεταξωτών μαντιλιών.Φωτο:Platy Messinias.gr

Οι Μεσσήνιοι μετανάστες, με μονόχρωμο Καλαματιανό μεταξωτό μαντίλι, ιερό κειμήλιο υφασμένο στην Ιερά Μονή Καλογραιών , ξόρκιζαν την πίκρα του αποχωρισμού στην Αμερική, κατά τον 20ο αιώνα, όταν νοσταλγούσαν αθεράπευτα την πατρική τους γη , το όμορφο χωριό τους , το σπίτι που είδαν το φως της ζωής και μεγάλωσαν , και πονούσαν βαθιά, γιατί ζούσαν μακριά από τους συγγενείς και φίλους τους. Το μαντίλι είναι ο συνδετικός κρίκος στον χορό, διευκολύνει τον πρώτο χορευτή στις φιγούρες του. Παλιά, απαγορευόταν ο άνδρας να αγγίξει το γυμνό χέρι κοπέλας, όταν έσερνε τον χορό. Και στις μέρες μας, το Καλαματιανό μαντίλι προηγείται στον χορό , διαιωνίζοντας την παράδοση, ιδίως στις εθνικές μας εορτές, τις οποίες τιμούν με ευλάβεια οι Έλληνες εντός και εκτός Ελλάδας.

Το Καλαματιανό μαντίλι, για τους Έλληνες μετανάστες , είναι ο συνδετικός κρίκος, το ιερό οπτικό ερέθισμα, που ξυπνά τη μνήμη της επιστροφής στην πατρική οικία. Κουνώντας το μαντίλι, η ασυγκράτητη επιθυμία ,που έχει φωλιάσει βαθιά στην καρδιά και στον νου, στα δύσκολα χρόνια της υπομονής, αναφωνεί:


Το σπίτι που γεννήθηκα

κι αν το πατούν οι ξένοι

στοιχειό ΄ναι και με καρτερεί

στοιχειό και με προσμένει.

Ποιητής: Κωστής Παλαμάς

Αυτό αισθανόταν και αισθάνεται αθεράπευτα ο κύριος Γιώργος Φειδάς, ο οποίος είναι πρώτης γενιάς Βαλυραίος μετανάστης και καταξιωμένος επιχειρηματίας, στο Road Island των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και η όμορφη σύζυγός του Ελένη, την οποία γνώρισε και ερωτεύθηκε σφόδρα, στο χωριό Χασάμπασα της Μεσσηνίας , στις αρχές της δεκαετίας του 1970 , και πριν πατήσει καλά τα 25 χρόνια του.


Oι νεόνυμφοι Γιώργος και Ελένη Φειδά, με τις δίδυμες εξαδέλφες του Γιώργου, Βάσω και Μαρία Ηλιοπούλου. Φωτο: καθ. Ι.Δ.Λύρας

Ο Θεός ευλόγησε τούτο τον όμορφο γάμο, απέκτησαν προκομένα τέκνα, και ήρθαν στη ζωή έξι εγγόνια, πέντε όμορφα κορίτσια και ένα ευφυέστατο αγόρι.

Το ζεύγος Φειδά, επισκέφτηκε τη Βαλύρα το Καλοκαίρι του έτους 2000 , όπου μαζί με τα αδέλφια του κυρίου Γιώργου, την αείμνηστη Βασιλική, τους Παναγιώτη και Ανδρόνικο έχουν κτίσει μία όμορφη διώροφη οικία , πάνω στη γη που ήταν το παλιό πέτρινο σπίτι , στο οποίο μεγάλωσαν με τους συγχωρεμένους γονείς τους , τους αείμνηστους Παρασκευά και Όλγα.

Οι προκομένοι γιοί του μπάρμπα Παρασκευά ,σκληρά εργαζόμενοι στην Αμερική, είδαν μεγάλη προκοπή.

Ο κύριος Γιώργος εργάστηκε αρχικά σε γνωστό ραδιοφωνικό σταθμό, για 4 συνεχή έτη, και είχε πλήρες Ελληνικό πρόγραμμα, το οποίο ενημέρωνε , ψυχαγωγούσε και εμψύχωνε τους Έλληνες μετανάστες.

Όταν κάποια χρονιά, στην εορτή της 28ης Οκτωβρίου, ανέβασε το τραγούδι “ Κορόιδο Μουσολίνι ”, και το άκουσε ο διευθυντής του σταθμού, ο οποίος ήταν Ιταλός, του έκλεισε την εκπομπή.

Απτόητος, άνοιξε με τα αδέλφια του μεγάλο εστιατόριο, το οποίο λειτουργούσε επί 24ωρου βάσεως. Κι ενώ η επιχείρηση πήγαινε καλά και είχε προσωπικό 27 εργαζομένων, μια νύχτα μπήκε στο μαγαζί να φάει ένας σεσημασμένος Αμερικανός πολίτης και το εργατικό προσωπικό, απουσία των ιδιοκτητών, ειδοποίησε την αστυνομία. Στη συμπλοκή που ακολούθησε, σκοτώθηκε από την ίδια την αστυνομία ένας συνάδελφος αστυνομικός κατά λάθος. Αυτό ήταν η αιτία να αποσύρει το δικαστήριο την νυχτερινή άδεια λειτουργίας του εστιατορίου, έναντι μικρής αποζημίωσης, οπότε μοιραία, και με όλη την κακή δημοσιότητα που έλαβε το γεγονός, σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες εκείνη την εποχή, η οικογένεια Φειδά αναγκάστηκε να κλείσει μόνιμα την οικογενειακή επιχείρηση. Απτόητος ο κύριος Γiώργος , άνοιξε κατάστημα προμήθειας μηχανημάτων για πιτσαρίες, με 30 εργαζομένους. Η επιχείρηση αυτή παρουσίασε ραγδαία εξέλιξη και μέσα σε έναν χρόνο πωλήθηκε, έναντι υψηλής τιμής, σε αλλοδαπό επιχειρηματία. Στη συνέχεια, ο δεινός επιχειρηματίας άνοιξε έξι πιτσαρίες , μία εκ των οποίων έχει κρατήσει και τη λειτουργούν η κόρη του και ο γαμπρός του, παράλληλα βοηθάει , όσο προλαβαίνει, και η γιαγιά Ελένη.

Στόχος του 74 ετών σοφού παππού Γιώργου Φειδά, είναι η επένδυση της περιουσίας του σε πανεπιστημιακές σπουδές στα εγγόνια του, όπως έκανε και με τα παιδιά του , τα οποία διαπρέπουν επιστημονικά και επιχειρηματικά. Ο πανευτυχής παππούς χαίρεται με την πρόοδο του εγγονού του Γιώργου, ενώ αυτή τη χρονιά φροντίζει επιμελώς την ενός έτους κούκλα του, τη μικρή του Ελένη, θυγατέρα της κόρης του.

Όλα αυτά τα χρόνια, η δυνατή Ελληνική ψυχή δεν κλείστηκε μέσα στο καβούκι της, αδιαφορώντας για τα κοινά. Συχνά, και για διάφορα Ελληνικά θέματα, ο κύριος Γιώργος Φειδάς δημοσιοποίησε τις απόψεις του και έλαβε σαφή στάση, υπέρ της Ελλάδας. Ορισμένες δημοσιεύσεις του έγιναν σε τοπικές εφημερίδες ,ευρείας κυκλοφορίας, στο Road Island. Γνωρίζεται καλά με τον καθηγητή Νομικής  Michael Doukakis , ο οποίος ήταν ο 65ος και 67ος κυβερνήτης της Μασαχουσέτης και επικοινωνούσε με τον George Stefanopoulos, διεθνούς φήμης τηλεοπτικό πολιτικό σχολιαστή και Σύμβουλο του Δημοκρατικού Κόμματος στις Ηνωμένες Πολιτείες, για Ελληνικά θέματα. Ο ίδιος, εκ φύσεως, είναι χαμηλών τόνων άνθρωπος και αποφεύγει να μιλάει για τον εαυτόν του, εκτός και αν ερωτηθεί, οπότε απαντά λόγω ευγένειας .

Θεώρησα ότι είναι καλό να γνωρίσουμε αυτόν τον αξιόλογο συμπατριώτη μας, τις δράσεις του υπέρ της Ελλάδας , και να δούμε τον σκληρό αγώνα και την προκοπή των Βαλυραίων εκτός Βαλύρας.

Ο πανευτυχής παππούς απολαμβάνει τις πέντε εγγονές του.

Η Χαίνα έχει Ιταλίδα μητέρα και οδεύει προς το Πανεπιστήμιο. Η Σοφία είναι 16 ετών, η Αλέξια 15, η Νέλη 13 ετών, και η ωραία Ελένη ενός έτους.

Η γιαγιά Ελένη, από νοσταλγία αλλά και διαίσθηση, αγόρασε “για να έχει” δέκα γνήσια Καλαματιανά μαντίλια από την Ι. Μ. Καλογραιών, το Καλοκαίρι του 2000, τα οποία δώρισε στα μεγάλα και μικρά κορίτσια της οικογένειας Φειδά, ενώ άλλα τα κράτησε για τις εγγονές που θα δώσει ο Θεός στο μέλλον.

Οι μικρές κόρες φορούν με υπερηφάνεια τα μεταξωτά μαντίλια τους, όταν εορτάζουν την 28η Οκτωβρίου και 25η Μαρτίου στην Ορθόδοξη εκκλησία της περιοχής τους. Φέτος, στην εορτή της 25ης Μαρτίου , φόρεσε και η μικρή γαλανομάτα Ελένη το πορτοκαλί μαντίλι της, και μαγνήτισε τα βλέμματα των ομογενών.

Λέγει ο κύριος Γιώργος χαμογελώντας, “σαν ανθισμένα τριαντάφυλλα στολίζονται τα μεγάλα και τα μικρά κορίτσια της οικογένειας, στις εθνικές μας εορτές, στο Road Island, με τα Καλαματιανά μαντίλια τους. Φορούν ροζ, μωβ, μωβ βαθύ, κόκκινο βαθύ, τριανταφυλλί και πορτοκαλί”.

Είπε ο φιλόσοφος Κλεόβουλος , ότι “η κακή ανατροφή ρημάζει τη ζωή του ανθρώπου” και ο ιστορικός Ηρόδοτος επισημαίνει ότι “είναι δυστύχημα για το παιδί,  που έχει καλό πατέρα, να μη του μοιάσει” , και προσθέτει ο Κλεόβουλος, “μου φαίνεται άριστη ότι είναι η οικογένεια εκείνη, της οποίας ο ηγέτης διαθέτει ανάμεσά του πιο πολλούς που τον αγαπούν και πιο λίγους που τον φοβούνται”.


                    Χορός κατά την 25η Μαρτίου. Φωτο: Gargalianoionline.gr


Ο πατέρας και παππούς Γιώργος Φειδάς, μόνο σεβασμό και πολλή αγάπη ελκύει προς το πρόσωπό του, από όλη την οικογένεια. Η φιλοσοφία του είναι αυτή του Ταγκόρ, ότι “ κάθε γενόμενο τέκνο που έρχεται στη ζωή, φέρει μαζί του το θείο μήνυμα πως ο Δημιουργός δεν απογοητεύθηκε ακόμη από το γένος των ανθρώπων”, και συνάδει με το περσικό ρητό, ότι “αν θέλεις να αγιάσεις, εκπαίδευσε τα τέκνα σου, διότι όλες οι καλές και κακές πράξεις που αργότερα αυτά θα κάνουν, σε σένα μόνο πρόκειται να αποδοθούν”. Άριστη Ελληνική εκπαίδευση, εν Χριστώ, έλαβαν τα τέκνα της οικογένειας Φειδά, και Ελληνορθόδοξη αγωγή λαμβάνουν τα εγγόνια του αγαπημένου παππού Γιώργου Φειδά.

Η Βαλύρα γλυκοφιλά τ΄ ανθισμένα ρόδα της οικογένειας Φειδά, πάνω στα Καλαματιανά μαντίλια τους , και τα συγχαίρει που διατηρούν αναλλοίωτα τα όμορφα ήθη και έθιμα της μακάριας Μεσσηνιακής γης και της Πατρίδας μας. Εις πολλά έτη παππού Γιώργο και γιαγιά Ελένη Φειδά, με πολλά Καλαματιανά μεταξωτά μαντίλια και στα δισέγγονα.

Θερμές ευχαριστίες στον κύριο Γιώργο Φειδά, που μοιράστηκε μαζί μας το μοναδικό και άκρως ενδιαφέρον σενάριο της ζωής του, ώστε να τον γνωρίσουν καλύτερα οι νεότεροι συγχωριανοί μας.


Βιβλιογραφία

1. Κολυβάρη Νικολέττα (2014). Μόνο οι Τούρκοι θυμούνται...το Καλαματιανό Μαντiλι.C:/Users/Lenovo/Desktp/Μόνο%20οι%20 Τούρκοι% θυμούνται%20το...% Καλαματιανό%20μαντίλι%20-%20 ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ%20Online.html.


Ο Θεός μαζί σας!


Ευθυμία Η. Κοντοπούλου

21/6/2022



Δεν υπάρχουν σχόλια: