Κυριακή 17 Οκτωβρίου 2021

Το Επιρριπτάριον της Ορθοδοξίας

  Αφιέρωμα στον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης κ.κ. Ευστάθιο

                Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μονεμβασίας και Σπάρτης κ.Ευστάθιος

Ποιος μελίρρητος ποταμός, πάνω σε άγιο χιτώνα, κυλά σε τούτον εδώ τον ευλογημένο τόπο για να προσκυνήσω να ξεδιψάσει η ψυχή και το πνεύμα μου; Πώς να περιγράψω τούτο, το ακατανόητο θαύμα της Παναγίας Βουλκανιωτίσσης και της κυράς τής Υπαπαντής;
Ποια θεία ρήματα να επικαλεστώ για να ψάλλω στη Βασίλισσα των Ουρανών ταύτης τα θαύματα; Το μέγα θαύμα της Υπερευλογημένης Θεοτόκου, η οποία, για αιώνες τώρα, μεσιτεύει στον Κύριο και Δεσπότη μας , φωτίζει τα κατά χάριν τέκνα της και αποδίδουν θείο καρπό, στάχυ πέπειρο και μέγαν βότρυν στους αγρούς της φτωχολογιάς, στην αγία γη της Βαλύρας.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, στον ιερό ναό του Αγίου Αθανασίου, ετοίμαζε την αξίνη του για να παραστεί στο θείο δρώμενο. Οι καμπάνες χτυπούσαν χαρμόσυνα για να υποδεχτούν τον εκλεκτό τόκο του Θεού. Η δυνατή και θεοσεβής κυρία Παναγιώτα Σπηλιώτη κοιλοπονούσε πάνω στη νυφική κλίνη της και ούτε που είχε προλάβει να κατεβάσει άσπρα σεντόνια από το γιούκο της για να υποδεχτεί το νέο μέλος της οικογενείας της. Η αείμνηστη κυρία Αικατερίνη Μπουζαλά, η άξια μαμή του χωριού, παρέστεκε με προσοχή , σκούπιζε τον ιδρώτα τής ευλογημένης κόρης του Θεού, τη χαλάρωνε με την πολυετή πείρα της και τη βοηθούσε να δώσει ώθηση για να ελευθερωθεί από τα δεσμά της γέννας, και να φέρει στη ζωή το νέο τέκνο της.
Με το πρώτο κλάμα, όλοι έκαναν μεγάλη χαρά, γιατί κατήλθε εξ ουρανού πλάσμα υγιές και υπέρλαμπρο , δόξα του Υψίστου.
-Γιος είναι Παναγιώτα μου, είπε η κυρία Αικατερίνη και ανέλαβε αμέσως να καθαρίσει και να φροντίσει το νεογέννητο.
Κοίταξε αριστερά, κοίταξε δεξιά, και σεντόνι δεν εύρισκε η προκομμένη μαμή για να τυλίξει τον υιό της Παναγιώτας. Λες και όλη η προίκα της είχε καταχωνιαστεί σε θεόκλειστα κατώγια. Τα βλέμμα της έπεσε επάνω σε ένα μαύρο, φρεσκοσιδερωμένο πανί. Καλό είναι αυτό είπε, κι αφού ακούμπησε το βρέφος δίπλα στη μητέρα του, το σκέπασε και ευχήθηκε:
-Να σου ζήσει ο Δεσπότης Παναγιώτα μου.
Τα σάβανά του φόρεσε ο Άδης μόλις αντίκρισε τη θεία προστασία του βρέφους. Μάζεψε τη σφενδόνη τού θανάτου και βυθίστηκε στα σκοτεινά του τάρταρα , στον φοβερό και τρομερό πυθμένα του.
Η θεοχαρίτωτη Παναγιώτα δεν εξεπλάγη με την ευχή της μαμής. Για εννέα ολόκληρους μήνες ένοιωθε ότι μέσα στα σπλάχνα της έφερε θεία ευλογία και αισθανόταν την Παναγία να παραστέκει αοράτως. Είχε την αίσθηση, λες και η εικόνα της Παναγιάς στον ιερό ναό του Αγίου Αθανασίου είχε φύγει από το εικονοστάσι της, και παρέστεκε τη νύχτα δίπλα της.
Μία ημέρα, πριν βαπτιστεί το βρέφος, και καθώς η κυρία Παναγιώτα το κρατούσε στην αγκαλιά της, πέρασε μία μαυροφορεμένη γύφτισσα με πνεύμα προφητικό. Το πρόσωπό της δεν φαινόταν, μόνο κάποιος αδρά μπορούσε να διακρίνει το βλέμμα της και τα γυμνά της χέρια.
Η Παναγιώτα της συμπόνιας και της αγάπης για τον συνάνθρωπο, την ελέησε απλόχερα, της έδωσε φρέσκο ψωμί και έριξε στον τενεκέ της ένα ποτήρι λάδι.
Εκείνη κοίταξε επίμονα το βρέφος και προφήτεψε:
-Ο γιος σου θα φορέσει κορώνα. Μην το ξεχάσεις αυτό....θα το δεις. Και επέμεινε, άνευ αμφιβολίας, επαναλαμβάνοντας δυνατά , θα φορέσει κορώνα!
Κωνσταντίνο τον ανέδειξε μέσα από την Αγία Κολυμβήθρα ο πατήρ Δημήτριος Ξυδόπουλος, στον ιερό ναό του Αγίου Αθανασίου, και τον αγάπησε ως πνευματικό τέκνο του.
Μετά τη βάπτισή του, όπως έλεγε η αδελφή τού Κώστα Σπηλιώτη,  Χριστίνα, έλαμπε ολόκληρος ο μικρός Κωνσταντίνος, και τα ευλογημένα χέρια τού αγίου εφημερίου αδυνατούσαν να τον κρατήσουν, έτρεμαν από τη συγκίνηση. Αλλά κι ο Κώστας αγάπησε τον πατέρα Δημήτριο και στάθηκε πιστός δίπλα του, εντός του αγίου βήματος , καθ΄ όλη τη παιδική και εφηβική του ηλικία, μέχρι την πρώτη χειροθεσία του.

                                Ο μικρός Κώστας με τους γονείς και αδελφές του, 
                                    πριν τη γέννηση του αδελφού του Θεόδωρου.
                             Φωτό: Ιστορικό Αρχείο Βαλύρας, του  καθ. Ι.Δ.Λύρα.

Στο Δημοτικό Σχολείο Βαλύρας ήταν καλός μαθητής, με άριστη διαγωγή, καύχημα των δασκάλων του. Ταπεινός στη συμπεριφορά του αλλά μονήρης, αφού περισσότερο τον έλκυε η προσευχή , η θεία λειτουργία στον ιερό ναό του Αγίου Αθανασίου, παρά το ποδόσφαιρο που έπαιζαν στις αλάνες του χωριού οι φίλοι του. Οι νοητικοί του βράχοι ήταν απόκρημνοι και τα σκαλούνια τους άνισα. Μόνο τα άλογα του Αγίου Γεωργίου και Αγίου Δημητρίου μπορούσαν να ισορροπήσουν σε εκείνα τα δυσθεώρητα ύψη. Πάραυτα, οι συμμαθητές του τον υπεραγαπούσαν, γιατί με ειλικρινές ενδιαφέρον, φροντίδα και καλοσύνη, άρθρωνε θεραπευτικό λόγο από τα γεννοφάσκια του , ανακούφιζε τις ψυχές τους, γι΄ αυτό αποδέχονταν την ιδιαιτερότητα του χαρακτήρα του.
-Καρυδέα, καστανέα, τα κορίτσια είναι ωραία , έλεγαν, σαν ερωτοζουλιάρηδες γάτοι , οι έφηβοι του χωριού , πάνω σε σαθρά κεραμίδια ετοιμόρροπης στέγης, στις σχολικές εκδρομές.
Όμως ο Κώστας υπερίπτατο, κλεισμένος μέσα στον επτάψηλο πύργο της Θεοτόκου και δεν επιθυμούσε καμία θνητή θεά ως αντάλλαγμα. Άκουγε πρώτα τη Παναγία, και στη συνέχεια τον δάσκαλό του στο σχολείο.
Του ψιθύριζε η  Θεοτόκος:
“Τι λυπείσαι συ ο μαθητής όστις διατρίβεις εις τα σχολεία; δράμε μόνο μετ΄ ευλαβείας εις εμέ την Μητέρα του Θεού και εγώ παρευθύς δύναμαι ίνα στάξω εις τα χείλη το γλυκύτατον γάλα, το οποίον τρέχει πλουσιοπαρόχως από τους μαστούς των χαρίτων μου και εκμυζήσης εκ της γαλακτομελιρρεούσης γλώσσης μου, όλην την ουράνιον φιλοσοφίαν, την οποίαν έβρεξεν εις εμέ ο Υιός μου” (Λογ. Παν. εις την Υπαπαντήν, Μεγ. Συν. 1950, μην. Φεβρ., σελ 60).
Μεγάλωνε ο Κώστας και αγαπούσε τη φυσική μητέρα του , όπως ο Ιησούς Χριστός την Βασίλισσα των Ουρανών, την Παντάνασσα. Τα χείλη του σκορπούσαν ροδοπέταλα στη χάρη της. Δεν την πίκραινε και την υπερασπιζόταν με παρρησία μπροστά στον αυστηρό πατέρα του , ο οποίος έθετε απαράβατους κανόνες  και περιορισμούς, όσον αφορούσε τη συμπεριφορά των παιδιών εκτός οικίας , ιδίως για τον Κώστα, που ήθελε να “τρέχει” στο Μοναστήρι της Παναγίας Βουλικανιωτίσσης, στην Ιθώμη, κατά τον Δεκαπενταύγουστο και στην εορτή της Παναγίας της Υπαπαντής, στην Καλαμάτα,  τον Φεβρουάριο. Η μητέρα του όμως, η σεβαστή και ανεπανάληπτη Παναγιώτα, πέραν της πραότητας του χαρακτήρα της , της διαισθητικής της ικανότητας και της ψυχολογικής της προδιάθεσης, με θεία φώτιση του επέτρεπε, “κατ΄εξαίρεσιν”, να μη στερηθεί των αγίων προσκυνημάτων, τις ώρες που έλειπε ο πατέρας του από το σπίτι. Ο Κώστας, τόσο πολύ αγάπησε τη φυσική του μητέρα για τον θεάρεστο χαρακτήρα της και στη συνέχεια, με ωριμότητα ψυχής, γνωρίζοντας σε βάθος τι εστί μητέρα, εναπέθεσε όλη του την υγιή αγάπη επάνω στην εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας, της Αγίας Σκέπης του Κόσμου, και την εξύμνησε με τις χρυσοκονδυλιές του πάναγνου λόγου του.


         Ο σεβ. Μητρ. Μονεμβασίας και Σπάρτης κ.Ευστάθιος.Φωτό: καθ. Ι.Δ. Λύρας

Το αισθανόταν η χριστόφιλη Παναγιώτα ότι ο γιος της θα ενδυθεί το άγιο σχήμα του μοναχικού βίου, και ένιωθε θεία καταξίωση, γιατί ο Τριαδικός Θεός της εμπιστεύθηκε ένα τόσο μεγάλο έργο. Γαλούχησε τον Κώστα με αρετή και σωφροσύνη, δεχόμενη συμβουλές από τον μακαριστό πατέρα Δημήτριο, όταν προσερχόταν για εξομολόγηση στον ιερό ναό του Αγίου Αθανασίου .
Ο Κώστας ήταν παρών κατά τη παιδική και εφηβική του ηλικία σε όλες τις θείες λειτουργίες στον Άγιο Αθανάσιο. Τα βλέμματα των πιστών τον έψαχναν και χαίρονταν να βλέπουν ένα παιδί “ θείο πρότυπο” να εξέρχεται με αναμμένη τη λαμπάδα του από τη βημόθυρα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, όταν ο πατήρ Δημήτριος αναφωνούσε “τον Βασιλέα των όλων υποδεξάμενοι”.
Οι συμμαθητές του τον θυμούνται με πολλή αγάπη και ευγνωμοσύνη για την ανιδιοτελή προσφορά του, τον παρηγορητικό λόγο του, την ευλογία του, και όλα εκείνα τα θεάρεστα , τα οποία έπραττε και πράττει από τη παιδική του ηλικία,  που μόνο ο Θεός θωρεί.
Μία θεοσεβής συμμαθήτρια τού Κώστα, ονόματι Παναγιώτα (Πότα) θυμάται με συγκίνηση και ευγνωμοσύνη:
“ Έκανα μαθήματα κοπτικής-ραπτικής στην αδελφή του Κώστα, Χριστίνα, στο Πλατύ Μεσσηνίας , το σωτήριον έτος 1955. Μία ημέρα, πριν εισέλθω στο ραφείο, ήταν μισάνοιχτη η πόρτα ενός δωματίου και μέσα ήταν ο Κώστας, σκεπασμένος με ένα μαύρο πανί και προσευχόταν  ευλαβώς μπροστά στη εικόνα της Παναγίας. Όταν τον είδα ξαφνικά, άθελα μου αναφώνησα:
Ει..ει...ει!
-Μην ανησυχείς, με καθησύχασε η Χριστίνα. Από μικρός έτσι συμπεριφέρεται ο Κώστας. Είναι ταγμένος στην Παναγία. Κάποια στιγμή, κι ενώ συζητούσαμε για εκείνον χαμηλόφωνα, ο Παράκλητος τον έστειλε να μας λιβανίσει. Ετοίμασε θυμίαμα, και στάθηκε μπροστά στη ραπτομηχανή με το μαύρο πανί στο κεφάλι, μόνο το χλωμό πρόσωπό του φαινόταν.
Ώχρα πολίτικη ήταν η φωτισμένη μορφή του εφήβου Κώστα, αλλά μόλις τις είδε να κρύβουν το πρόσωπό τους κάτω από τα υφάσματα, γιατί δεν μπορούσαν να συγκρατήσουν τα νευρικά γέλια τους, βάφτηκαν οι παρειές του με χονδροκόκκινο.
Το πολυόμματο πνεύμα του κατανόησε το πρόβλημα των κοριτσιών και λάλησε, ως δίκοπο μαχαίρι:
-Μη γελάτε. Αυτό είναι σοβαρό!
-Έζησα στην Ζυρίχη της Ελβετίας  για πολλά χρόνια, όπου δημιούργησα τη δική μου οικογένεια, και είδα τον Κώστα, Δεσπότη πλέον, τον σεβασμιώτατο πατέρα κ. Ευστάθιο, στην κηδεία της μητέρας μου Κωνσταντίνας, η οποία κατά θεία σύμπτωση κηδευόταν την ίδια ημέρα με τη μητέρα τού Δεσπότη, την αείμνηστη θεία Παναγιώτα, εξήγησε η κυρία Πότα. Ανέλαβε ευχαρίστως , ασχέτως του βαθύτατου πόνου που τον συγκλόνιζε συθέμελα, και την κηδεία της μητέρας μου.
-Για δες, είπαν οι συνομήλικες γερόντισσες που παρευρίσκονταν στο κοιμητήριο. Η Κωνσταντίνα ήταν αγία, γι ΄αυτό οικονόμησε ο Θεός να την κηδέψει ο Δεσπότης μας.
-Ο πόνος, για την απώλεια της αγαπημένης μητέρας μου Κωνσταντίνας, έγινε ψυχική ανακούφιση και εσωτερική ειρήνη. Αισθάνθηκα ότι άνοιξαν φτερά αγγέλων, και πάνω σε θείες νεφέλες παρέλαβαν τις δύο άγιες και αλησμόνητες μητέρες μας.
Το μαύρο πανί ήταν το Επιρριπτάριον της Ορθοδοξίας, και θείο δεσμωτήριο, μέχρι να ενηλικιωθεί ο εκλεκτός υιός του Θεού και να φορέσει, κατά την εκκλησιαστική μας παράδοση , τα άγια άμφια του.
 Επάνω σε ποιο εδάφιο να στηριχτώ για να υμνήσω το “σεσιγημένον και απόκρυφον” τούτο θαύμα της Παναγίας μας, που μέσα στις φωτεινές αγκάλες της οδηγεί τα κατά χάριν τέκνα της στο κατ΄ομοίωσιν με τον Υιό της τον Μονογενή στη Βαλύρα μας; 

             Ο Άγιος Παΐσιος συνομιλεί με τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη κ.κ.Ευστάθιο

- Συ πλάσμα της γης κράτησες στα χέρια Σου “τον βαστάζοντα πάντα”. Άνθρωπος με περιορισμένες γνώσεις, έμαθες τα πρώτα λόγια σε Εκείνον που δίνει τη σοφία σε σοφούς. Δημιούργημα Συ, ονόμασες τον Θεό “παιδί μου” και άκουσες από το στόμα Του τη γλυκύτατη λέξη “Μητέρα μου”( Μητρ. κ. Ευστάθιος, Ροδοπέταλα στη Χάρη της, σελ. 207).

Ο Θεός μαζί σας!

Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
 

Δεν υπάρχουν σχόλια: