Η επανάσταση στη Βαλύρα - 24 Μαρτίου 1821

Όταν ξεκίνησε η επανάσταση στην Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου 1821, ο Κολοκοτρώνης προχωρώντας για την Σκάλα,όπου η απελευθέρωση της ήταν στρατηγικής σημασίας για την επανάσταση,λόγω του ότι είχε Τούρκικο στρατό,σταμάτησε στη Βαλύρα για να δώσει το έναυσμα του ξεσηκωμού.Ήταν η 24η Μαρτίου.Στην μικρή πλατεία που είχε τότε το Τζεφερεμίνι, πλησίον της σημερινής,οι κάτοικοι του επιφύλαξαν θερμή υποδοχή.Του έφεραν δε και μια μεγάλη πέτρα, μας λέει η παράδοση, για να καθίσει.Η πέτρα αυτή υπήρχε μέχρι τα τέλη περίπου της 10/ετίας του 1950.

Έκτοτε μεταφέρθηκε σε παρακείμενο οικόπεδο, λόγω διαμόρφωσης της σημερινής πλατείας.Στην Βαλύρα ο γέρος του Μοριά διέμενε στο Μπιζάνι,στο σπίτι του Βασιλείου Ι.Λινάρδου,μετέπειτα πρώτου Δημάρχου,με τον οποίο είχαν στενή φιλική σχέση από τα παιδικά τους χρόνια στα βουνά και στα λαγκάδια της Αρκαδίας και κυρίως στο Κυπαρίσσι της Καρύταινας,όπου και ο τόπος καταγωγής των Λιναρδαίων.Η παράδοση αναφέρει ότι πιθανόν να φιλοξενήθηκε και στο σπίτι του Πουλόπουλου ή των Γιωργοπουλαίων στον Άι Δημήτρη.

Γεγονός είναι ότι ο Κολοκοτρώνης,όπως όλοι σχεδόν οι καπεταναίοι του '21,για λόγους ασφαλείας,αλλού διέδιδε ότι θα μείνει και τελικά αλλού διανυκτέρευε.

Δυστυχώς οι προδότες δεν εξέλειπαν ποτέ.