Ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς καὶ Ἀρχιδιάκονος Στέφανος

 

 

1. Ὁ Βίος τοῦ Ἁγίου Στεφάνου

Ο Ἅγιος Στέφανος τιμάται στις 27 Δεκεμβρίου από την εκκλησία μας και συγκαταλέγεται μεταξύ τῶν πρώτων διακόνων τῆς Ἐκκλησίας όπως ἀναφέρεται λεπτομερώς στις Πράξεις τῶν Ἀποστόλων (κεφ. 6–7). Ἐξελέγη ἀπό τοὺς Ἀποστόλους μαζί με ἄλλους ἕξι, «πλήρης πίστεως καὶ Πνεύματος Ἁγίου», προκειμένου να διακονεί τις χήρες καὶ τοὺς πτωχούς τῆς πρώτης χριστιανικῆς κοινότητας Ἱεροσολύμων.

Διακρίθηκε γρήγορα όχι μόνο για τη φιλανθρωπία του, αλλά και για τη θεολογική του σοφία καὶ τὴν παρρησία τοῦ λόγου του. Οι Ἰουδαῖοι γραμματεῖς, ἀδυνατώντας να ἀντικρούσουν τὴν ἀλήθεια τῶν λόγων του, τὸν κατηγόρησαν ψευδῶς ὡς βλάσφημο. Ὁ Στέφανος, ἐνώπιον τοῦ Συνεδρίου, ἐκφώνησε μία ἀπό τις πρώτες θεολογικές ὁμολογίες τῆς Ἐκκλησίας, ἀναδεικνύοντας τὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ μέσα στην ἱστορία τοῦ Ἰσραήλ.

Λιθοβολήθηκε ἔξω ἀπό τὰ τείχη τῶν Ἱεροσολύμων καὶ ἔγινε ὁ πρῶτος μάρτυρας τῆς χριστιανικῆς πίστεως, παραδίδοντας τὸ πνεῦμά του με λόγια συγχώρησης:

«Κύριε, μὴ στήσῃς αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν ταύτην» (Πρ. 7,60).

2. Θαύματα καὶ Τιμή τοῦ Ἁγίου

Η Ἐκκλησία μαρτυρεῖ πλήθος θαυμάτων κατόπιν τῆς μαρτυρικῆς κοιμήσεως τοῦ Ἁγίου Στεφάνου. Ἰδιαίτερα γνωστή εἶναι ἡ θαυματουργικὴ εὕρεση τῶν ἱερῶν λειψάνων του τον 5ο αἰώνα, κατόπιν ὀπτασίας τοῦ πρεσβυτέρου Λουκιανοῦ. Πολλοί πιστοί θεραπεύθηκαν ἀπό σωματικὰ καὶ ψυχικὰ νοσήματα, ἐπιβεβαιώνοντας τὴν παρρησία τοῦ Ἁγίου ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.

3. Ἐκκλησίες καὶ Ἱεροὶ Ναοὶ στὴν Ἑλλάδα

Στην Ἑλλάδα, ὁ Ἅγιος Στέφανος τιμᾶται ἰδιαιτέρως:

• Στον ὁμώνυμο Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίου Στεφάνου Ἀττικῆς, ἱστορικὸ κέντρο λατρείας.

• Στη Μονὴ Ἁγίου Στεφάνου Μετεώρων, μία ἀπό τις σπουδαιότερες μονὲς τῆς Ὀρθοδοξίας.

• Σε πλήθος ἐνοριῶν καὶ παρεκκλησίων σε ὅλη τη χώρα, κυρίως σε περιοχές με προσφυγικὲς καὶ φιλανθρωπικὲς παραδόσεις.

4. Ἠθικὰ Διδάγματα καὶ Κοινωνικὸς Ἀντίκτυπος

Η διακονία τοῦ Ἁγίου Στεφάνου προσφέρει διαχρονικὰ μηνύματα:

• Διακονία καὶ κοινωνικὴ δικαιοσύνη: ἡ φροντίδα τῶν ἀδυνάτων ἀποτελεῖ θεμέλιο τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς.

• Θάρρος τῆς ἀλήθειας: ἡ ὁμολογία πίστεως ἀκόμη καὶ ἐν μέσω διωγμοῦ.

• Συγχώρηση καὶ συμφιλίωση: ἡ προσευχή ὑπὲρ τῶν διωκτῶν ἀνατρέπει τη λογικὴ τοῦ μίσους.

• Κοινωνικὸ παράδειγμα: ὁ Ἅγιος Στέφανος προβάλλεται ὡς πρότυπο ἐνεργοῦ πολίτη με πνευματικὸ καὶ κοινωνικὸ ἀντίκτυπο.

5. Ἀπολυτίκιον Ἁγίου Στεφάνου

(Ἦχος δʹ)

«Ὁ Πρωτομάρτυς καὶ Ἀρχιδιάκονος τοῦ Χριστοῦ,

ὁ Στέφανος ὁ μέγας,

ἐστεφάνωται τῷ στεφάνῳ τῆς δικαιοσύνης·

ὃν γὰρ ἐπόθει ἀγαπῶν,

ὑπὲρ αὐτοῦ ἐμαρτύρησε,

καὶ ὑπὲρ τῶν λιθοβολούντων

ἐδεήθη τοῦ Θεοῦ.

Πρέσβευε ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.»

6. Εὐχές

Εἴθε ὁ Ἅγιος Πρωτομάρτυς Στέφανος νὰ χαρίζει σε ὅλους μας πνεῦμα διακονίας, ἀγάπης καὶ συγχωρήσεως.

Χρόνια πολλά, φωτισμένα καὶ εὐλογημένα σε ὅσους ἑορτάζουν!

7. Βιβλιογραφία  

• Ἁγία Γραφή, Πράξεις τῶν Ἀποστόλων, κεφ. 6–7.

• Βασιλείου Μεγάλου, Λόγοι εἰς τοὺς Μάρτυρας.

• Εὐσεβίου Καισαρείας, Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία.

• Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, 27 Δεκεμβρίου.

• Φουντούλη, Χρ., Λειτουργικὰ καὶ Ἁγιολογικὰ Μελετήματα.

  -Λόγος Θείου Φωτός