1. Το βιβλικό γεγονός και η ιστορική του διάσταση
Η Σφαγή των Νηπίων της Βηθλεέμ αποτελεί ένα από τα πλέον τραγικά αλλά και θεολογικά πυκνά γεγονότα της ευαγγελικής ιστορίας. Ο ευαγγελιστής Ματθαίος (Ματθ. 2,16–18) περιγράφει τη μανία του Ηρώδη, ο οποίος, φοβούμενος την απώλεια της εξουσίας του, διέταξε τον θάνατο όλων των αρσενικών νηπίων «ἀπὸ διετοῦς καὶ κατωτέρω». Το γεγονός αυτό δεν είναι απλώς μια πράξη πολιτικής βίας, αλλά μια αποκάλυψη της σύγκρουσης μεταξύ του κόσμου της φθοράς και της ενανθρώπησης του Θεού.
Η Εκκλησία, ακολουθώντας την αποστολική και πατερική παράδοση, αναγνωρίζει τα νήπια αυτά ως πρωτομάρτυρες του Χριστού, παρότι δεν είχαν συνείδηση ή λεκτική ομολογία. Το μαρτύριό τους δεν ήταν εκούσιο κατά τη βιολογική έννοια, αλλά υπήρξε καρπός της ίδιας της παρουσίας του Χριστού στον κόσμο.
2. Η θεολογία του μαρτυρίου των Αγίων Νηπίων
Η υμνογραφία της Εκκλησίας αποδίδει στα νήπια έναν μοναδικό τίτλο:
«Ἄφωνα μὲν τῇ γλώσσῃ, ἀλλὰ βοῶντα τῷ αἵματι».
Τα Άγια Νήπια μαρτύρησαν «ἀντὶ Χριστοῦ» και «διὰ Χριστόν», χωρίς να Τον γνωρίζουν με τη λογική, αλλά γνωρίζοντάς Τον με την ύπαρξη. Το αίμα τους γίνεται θεολογικός λόγος, κραυγή δικαιοσύνης και προτύπωση του σταυρικού πάθους.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας βλέπουν στα Άγια Νήπια την εκπλήρωση της προφητείας του Ιερεμία:
«Φωνὴ ἐν Ῥαμᾷ ἠκούσθη, θρῆνος καὶ κλαυθμὸς πολύς»όχι όμως ως λόγο απελπισίας, αλλά ως πέρασμα από τον θρήνο στη σωτηρία.
3. Τα Άγια Νήπια στη λειτουργική και εκκλησιαστική ζωή
Η Εκκλησία τιμά τα Άγια Νήπια στις 29 Δεκεμβρίου, εντάσσοντάς τα οργανικά στο δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων. Δεν τα προσεγγίζει ως απλά θύματα ιστορικής βίας, αλλά ως ζώντες αγίους, μέλη της θριαμβεύουσας Εκκλησίας.
Η τιμή των λειψάνων τους, η παρουσία τους στη λατρεία και οι σχετικές αγιογραφικές παραστάσεις υπογραμμίζουν ότι το μαρτύριό τους δεν ανήκει στο παρελθόν, αλλά στην αιωνιότητα του Θεού.
4. Η ζώσα παρουσία των Αγίων: Το θαύμα στη Μονή Αγίου Παύλου
Η θεολογία της Εκκλησίας δεν περιορίζεται στη θεωρητική ερμηνεία, αλλά επιβεβαιώνεται διαρκώς μέσα στη ζωντανή εμπειρία των αγίων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το συγκλονιστικό περιστατικό που συνδέεται με τη Μονή Αγίου Παύλου στο Άγιον Όρος, όπου φυλάσσεται τμήμα των ιερών λειψάνων των Αγίων Νηπίων.
Σύμφωνα με τη διήγηση, πριν από μερικές δεκαετίες, μοναχός που είχε τη διακονία του εκκλησιαστικού, ενώ ο ναός ήταν άδειος, άκουσε παιδικές φωνές, γέλια και ποδοβολητά, σαν να έτρεχαν μικρά παιδιά μέσα στο καθολικό. Προσεγγίζοντας τον χώρο των λειψανοθηκών, διαπίστωσε ότι η λειψανοθήκη των Αγίων Νηπίων ήταν ανοιχτή και ότι από αυτήν αναδυόταν άρρητη ευωδία, η οποία πλημμύρισε ολόκληρο τον ναό.
Ο μοναχός πλημμύρισε από χαρά και ειρήνη, αντιλαμβανόμενος πνευματικά ότι τα Άγια Νήπια αγάλλονταν και «έπαιζαν» μέσα στον οίκο του Θεού. Το γεγονός αυτό, όπως μεταφέρεται από τον ιερέα Γκέλια Αρσένιο (πηγή: Πολυξένη Ρέρρα), δεν παρουσιάζεται ως αισθησιακό θαύμα, αλλά ως εμπειρία της χαρμόσυνης παρουσίας των αγίων στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας.
5. Θεολογική ερμηνεία του θαύματος
Το συγκεκριμένο περιστατικό φανερώνει μια βαθιά αλήθεια της ορθόδοξης θεολογίας: τα Άγια Νήπια δεν παραμένουν αιώνια εγκλωβισμένα στον πόνο του θανάτου τους, αλλά μετέχουν πλήρως στη χαρά της Βασιλείας του Θεού. Η παιδική χαρά, τα γέλια και η ευωδία δεν αναιρούν το μαρτύριο, αλλά το μεταμορφώνουν.
Η Εκκλησία βλέπει εδώ την αποκατάσταση της αθωότητας και την εσχατολογική προοπτική της σωτηρίας, όπου «οὐκ ἔστι πόνος οὐδὲ στεναγμός».
6. Συμπέρασμα
Η Σφαγή των Νηπίων δεν είναι απλώς μια τραγική υποσημείωση της Γεννήσεως του Χριστού, αλλά θεμελιώδες θεολογικό γεγονός. Τα Άγια Νήπια μαρτυρούν ότι ο Χριστός από την πρώτη στιγμή της ενανθρώπησής Του προκαλεί αντίδραση, αλλά και ότι καμία βία δεν μπορεί να ακυρώσει το σχέδιο της σωτηρίας.
Το θαύμα της Μονής Αγίου Παύλου έρχεται να υπενθυμίσει ότι οι Άγιοι δεν ανήκουν στο παρελθόν, αλλά ζουν, αγάλλονται και πρεσβεύουν υπέρ του κόσμου, αποκαλύπτοντας τη χαρά που νικά τον θάνατο.
-Λόγος Θείου Φωτός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου